هوش مصنوعی در آموزش: از کاربردها تا مسایل اخلاقی و اجتماعی برای دانش آموزان

هوش مصنوعی (AI) به عنوان یکی از فناوری های پیشرو قرن بیست ویکم، تحولات چشمگیری در حوزه آموزش ایجاد کرده است. ورود AI به محیط های آموزشی موجب دگرگونی در شیوه های یاددهی-یادگیری، ارزیابی تحصیلی، شخصی سازی آموزش و پشتیبانی یادگیرندگان شده است. از مهم ترین کاربردهای آن می توان به سیستم های آموزش هوشمند، معلمان مجازی، تجزیه و تحلیل کلان داده های آموزشی، طراحی مسیرهای یادگیری فردی، و پلتفرم های ارزیابی خودکار اشاره کرد. این فناوری قابلیت دارد آموزش را کارآمدتر، منصفانه تر و جذاب تر نماید؛ به ویژه برای دانش آموزانی که نیازهای خاص دارند یا با چالش های یادگیری مواجه اند.با وجود این مزایا، بهره گیری از AI در آموزش با چالش های اخلاقی و اجتماعی نیز همراه است. یکی از مهم ترین نگرانی ها، حفظ حریم خصوصی داده های دانش آموزان است. گردآوری و تحلیل کلان داده ها برای شخصی سازی آموزش، خطر افشای اطلاعات فردی و نقض حقوق دیجیتال را افزایش می دهد. همچنین، تصمیم گیری خودکار توسط الگوریتم ها ممکن است منجر به سوگیری های آموزشی، نابرابری فرصت ها یا تضعیف نقش معلمان انسانی شود. از سوی دیگر، اتکای بیش ازحد به فناوری ممکن است توانایی های اجتماعی، ارتباطی و تفکر انتقادی دانش آموزان را تحت تاثیر قرار دهد.از منظر اجتماعی، حضور پررنگ AI در مدارس می تواند شکاف دیجیتال میان دانش آموزان برخوردار و محروم را تشدید کند. دانش آموزانی که به زیرساخت های فناوری یا آموزش دیجیتال دسترسی ندارند، در معرض محرومیت بیشتر قرار می گیرند. همچنین، ایجاد وابستگی به سامانه های هوشمند بدون آموزش سواد فناوری و آگاهی اخلاقی، خطرپذیری دانش آموزان را در برابر سوءاستفاده های سایبری افزایش می دهد.در مجموع، بهره گیری از هوش مصنوعی در آموزش نیازمند رویکردی متعادل است که ضمن بهره برداری از توانمندی های فناوری، به اصول اخلاقی، عدالت آموزشی و رشد متوازن دانش آموزان توجه داشته باشد. سیاست گذاران، معلمان و خانواده ها باید با نگاهی آینده نگر و مسئولانه، زمینه استفاده امن، موثر و انسانی از AI در آموزش را فراهم سازند.

کلیدواژه ها:

هوش مصنوعی در آموزش ، شخصی سازی یادگیری ، چالش های اخلاقی فناوری ، شکاف دیجیتال دانش آموزان