مطالعه رفتار تورم پذیری و نشست پذیری خاکهای مارنی با توجه به ترکیب مختلف ذرات سازنده

خاک مارن یکی از خاکهای حائز اهمیت در زمینه ی اجرای پروژههای عمرانی است که به طور طبیعی در بسیاری از نقاط جهان پراکنده و با ویژگی های رفتاری متغیر و خصوصیات مهم شناخته میشود. امروزه بررسی رفتار این نوع خاک در جامعهی علمی ژئوتکنیک به عنوان یکی از خاکهای مسئله دار و تورمپذیر مورد بحث و مطالعه است. هدف از پژوهش حاضر بررسی تاثیر ترکیب عنصری و ساختار کانیشناسی خاک مارن بر ویژگی های مکانیکی آن به ویژه نشستپذیری ، تورم پذیری و تراکمپذیری می باشد. در این راستا، آزمایشات متعددی از جمله آزمایش طیفسنجی پراش ا نرژی پرتو ایکس، آزمایشهای کانی شناسی کمی و کیفی، آزمایش هیدرومتر ی، آزمایش تراکم استاندارد و تع یین رطوبت به ینه، آزمایش تع یی ن چگالی ویژهی ذرات جامد خاک ، آزمایش تعیین حدود اتربرگ ، آزمایش مقاومت فشاری تک محور ی ، تعیی ن میزان مواد آلی در خاک به روش احتراق و آزمایش تحکیم یک بعدی بر روی نمونههای خاک مارن انجام شده است. همچنین میزان تورم پذیری خاک مارن در پاسخ به تغییرات رطوبتی در دستگاه تحکیم ادومتری بررسی گردید. این پژوهش با انتخاب خاکهای مارن شهرستان ارومیه به عنوان نمونه های دست نخورده از عمق ۶ متری ، به منظور تحلیل دقیقتر خصوصیات فیزیکی و مکانیکی این خاک صورت گرفته است. نتایج آزمایشها نشان داد که مارنهای مختلف در ارومیه بسته به ترکیب کانی شناسی و درصد ذرات رسی، ویژگیهای متفاوتی در زمینه تحکیم پذیری و تورمپذیری دارند و همچنین نتایج کانی شناسی نشان داد که مارن نمونه ۴ بیشتر از کائولینایت و ایلیت تشکیل شده است، که پیوندهای بین الیهای آنها مانع از تورم در صورت وجود آب می شود و درصد مواد کربناتی در این نمونه بیشتر از سایرین است که باعث افزایش مقاومت در برابر تورم میشود.

کلیدواژه ها:

کربنات کلسیم ، خاک رس ، رطوبت بهینه ، خاک مارن ، تورم پذیری ، نشست یک بعدی