تصحیح انتقادی رساله «بقاء النفس بعد بوار البدن» اثر خواجه نصیر الدین طوسی

خواجه نصیرالدین طوسی، از جمله حکیمان و فیلسوفان تاثیرگذار در ترویج فلسفه اسلامی است که آثار و مکتوبات فراوانی از وی برجای مانده است. علی رغم اینکه بسیاری از آثار وی تاکنون تصحیح و تحقیق شده است، لکن برخی از آثار فلسفی وی آن گونه که باید تصحیح نشده اند. از جمله این رساله ها، رساله «بقاء النفس بعد بوار البدن» است. وی در این رساله با تکیه بر مبانی مشهور و رایج در میان فلیسوفان مشائی همانند مادی بودن قوه خیال و انکار عالم مثال، سعی در اثبات بقاء نفس ناطقه پس از مفارقت از عالم ماده نموده است. دیدگاه خواجه در این رساله در ضمن بیان سه مطلب مورد نقد و بررسی قرار گرفته شده است. ناتمام بودن عدم تجرد قوه خیال، انکار عالم مثال و ابهام در توضیح چگونگی شرط بودن بدن نسبت به نفس، از جمله تاملاتی است که می توان نسبت به رویکرد خواجه نصیر در این رساله بیان نمود. این رساله براساس هفت نسخه که در کتابخانه های آستان قدس رضوی، آیت الله مرعشی نجفی، مجلس شورای اسلامی و کتابخانه آیت الله گلپایگانی موجود بوده، تصحیح شده است. از آنجا که نسخه اصل در دسترس نبود، لذا در تصحیح این رساله سعی شده است که از روش قیاسی استفاده شود.

کلیدواژه ها:

نفس ، قوه خیال ، عالم مثال ، بدن ، خواجه نصیرالدین طوسی