تاملی قرآنی روایی در شرایط وصول به ثواب الهی

ثواب از مفاهیم کلیدی در قرآن و روایات است. از آنجا که جلب منفعت و دفع زیان، فطری هر انسانی است فرد با تصور درست از منفعت خواهان آن می شود. ثواب هم نوعی منفعت است که فرد با تصور درست از آن، خواهان آن می شود، اما مسئله آن است که با صرف خواستن نمی توان به ثواب رسید. آنچه در این پژوهش دنبال می شود پاسخ به این سوال است که برای وصول به ثواب چه شرایطی از نظر قرآن و روایات وجود دارد؟ هدف در این پژوهش تحلیل شرایط نیل به ثواب در آیات و روایات برای آگاهی فرد، جهت رفتار درست برای نیل به آن است که با توجه به فرهنگ مادی حاکم در دوران معاصر به ویژه جذابیت های کاذب در فضای مجازی و غفلت از سعادت ابدی و ثواب الهی، آگاهی به این امر ضرورت می نماید. یافته های این پژوهش که با رویکردی توصیفی تحلیلی سامان یافته حاکی از آن است که برای درک برخی از گونه های ثواب دنیوی، عمل صالح و همان تلاش کافی است و نیاز به شرطی افزون نیست، اما برای کسب ثواب اخروی و نیز ثواب های دنیوی مترتب بر انجام اعمال عبادی، باید سه شرط ایمان، عمل صالح و نیت با یکدیگر باشند و در صورت خلل در هر کدام از این شرایط، فرد به ثواب اخروی یا الهی نخواهد رسید. جمع میان ثواب دنیوی و اخروی نیز فی الجمله در مواری امکان پذیر است، گرچه در مواردی که تعارض میان منفعت عاجل و دنیوی و منفعت اخروی باشد امکان پذیر نیست.

کلیدواژه ها:

ثواب ، ایمان ، عمل صالح ، نیت ، آیات و روایات