تکرار جرم مادی و معنوی در حقوق فرانسه

مقاله حاضر به واکاوی و تحلیل تکرار جرم مادی و معنوی در نظام حقوق کیفری فرانسه پرداخته است، مقررات مندرج در مواد ۱-۱۳۱ تا۷-۱۳۱ قانون جزای کشور فرانسه می توان برداشت کرد که تکرار جرم به ارتکاب چندین فعل مجرمانه توسط یک فرد پیش از صدور حکم قطعی برای جرم نخست اطلاق می شود. بر اساس این مقررات، تکرار جرم زمانی تحقق می یابد که شخص، اعم از حقیقی یا حقوقی، مرتکب چند جرم شده باشد بی آنکه نسبت به جرم نخست محکومیت قطعی یافته باشد. این نهاد حقوقی که با مفاهیمی چون «تکرار جرم» و «شدت مجازات» در تعامل است، در پی تحولات فکری و اجتماعی قرن بیستم، به ویژه در قالب اصلاحات گسترده قانون جزای سال ۱۹۹۱، دستخوش بازنگری و تطبیق با آموزه های نوین حقوق جزا گردید. بر اساس مواد ۳-۱۳۲ و ۴-۱۳۲ قانون جزای فرانسه، در صورت تکرار مادی، برای هر جرم می توان مجازات جداگانه ای تعیین کرد، اما در صورتی که نوع مجازات ها یکسان باشد، تنها یکی از آنها به صورت اشداعل می شود. همچنین در مورد تکرار معنوی، بر اساس ماده ۵ قانون جزا، تنها مجازات شدیدتر اجرا می شود. بررسی سیر تاریخی قوانین جزایی فرانسه، از قانون ۱۷۹۱ تا قانون جامع سال۱۹۹۱، نشان می دهد که مفهوم تکرار جرم و نحوه واکنش نظام کیفری در قبال آن، متناسب با تحولات اجتماعی و نظریات نوین جرم شناسی، تغییر یافته و تکامل یافته است. در نظام حقوقی کنونی فرانسه، با پذیرش رویکردهای کیفرگرایانه و در عین حال اصلاح محور، قواعدی خاص برای تشدید مجازات در موارد تکرار جرم پیش بینی شده است. این قواعد، با هدف تحقق عدالت کیفری، کنترل رفتارهای مجرمانه، و حفظ نظم عمومی، ضمن لحاظ کردن کرامت انسانی و شرایط اجتماعی، ساختاری منظم و هدفمند را در برخورد با تکرار جرم ترسیم می نمایند.

کلیدواژه ها:

تکرار جرم ، تکرار مادی ، تکرار معنوی ، حقوق کیفری فرانسه