تحلیل فقهی و حقوقی معاملات رمزارزها در نظام حقوقی ایران با نگاهی به حقوق آمریکا

این پژوهش به تحلیل تطبیقی نظامهای حقوقی حاکم بر معاملات رمزارزها در ایران و آمریکا با تاکید بر ابعاد فقهی و حقوقی می پردازد. در ایران، فقدان چارچوب قانونی جامع و ابهامات فقهی درباره مالیت، غرر، و ربوی بودن رمزارزها، فضای حقوقی را با چالش مواجه کرده است. قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲ و بخشنامه های بانک مرکزی، اگرچه به صورت پراکنده به این موضوع پرداخته اند، اما نتوانسته اند راهکارهای شفافی ارائه دهند. در مقابل، آمریکا با ساختار نظارتی منسجم و مبتنی بر تقسیم بندی دارایی های دیجیتال توسط SEC (اوراق بهادار)، CFTC (کالاها) و FINRA (نهادهای مالی)، چارچوبی روشن برای تنظیم، نظارت و حمایت از سرمایه گذاران ایجاد کرده است. یافته ها نشان می دهد که رویکرد ایالات متحده با ترکیب مقررات سختگیرانه و انعطاف پذیری فناورانه، تعادلی میان نوآوری و امنیت بازار برقرار کرده، درحالی که در ایران، تردیدهای فقهی و نبود قوانین خاص، به سردرگمی فعالان بازار و عدم توسعه نظام مند این حوزه انجامیده است. این مطالعه با روش توصیفی-تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه ای، پیشنهاد می کند که ایران با الهام از مدل های تطبیقی و در چارچوب شرعی، به تدوین مقرراتی شفاف و نهادهای تخصصی نظارتی روی آورد تا هم پای تحولات جهانی، هم از فناوری بلاکچین بهره مند شود و هم از ریسک های حقوقی و اقتصادی آن بکاهد.

کلیدواژه ها:

رمزارزها ، حقوق تطبیقی ، SEC ، فقه امامیه ، قانون تجارت الکترونیک ، تنظیمگری بازار