بررسی اثربخشی تدریس مبتنی بر حل پروژه در ارتقای خلاقیت دانش آموزان

هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی اثربخشی روش تدریس مبتنی بر حل پروژه در ارتقای خلاقیت دانش آموزان دوره متوسطه اول می باشد. در دهه های اخیر، آموزش و پرورش با چالش هایی همچون کاهش انگیزه و سطح خلاقیت دانش آموزان مواجه شده و پژوهشگران به دنبال یافتن راهکارهایی نوین برای مواجهه با این بحران بوده اند. یکی از این راهکارها، رویکرد یادگیری مبتنی بر پروژه است که تمرکز آن بر یادگیری فعال، تجربه محور و مسئله محور است. در این تحقیق، با استفاده از روش شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون - پس آزمون با گروه کنترل، تعداد ۶۰ دانش آموز دختر پایه هشتم به صورت تصادفی در دو گروه ۳۰ نفره آزمایش و کنترل قرار گرفتند. ابزار پژوهش پرسشنامه خلاقیت تورنس (۱۹۷۴) بود که در دو مرحله اجرا شد. گروه آزمایش به مدت ۸ هفته تحت آموزش مبتنی بر حل پروژه قرار گرفتند، در حالی که گروه کنترل از روش تدریس سنتی بهره بردند. داده ها با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس (ANCOVA) تحلیل شد. نتایج نشان داد که آموزش مبتنی بر پروژه تاثیر معناداری بر افزایش خلاقیت دانش آموزان دارد (p<۰.۰۱). این اثر به ویژه در ابعاد سیالی، ابتکار و انعطاف پذیری مشاهده شد. این یافته با نتایج پژوهش های داخلی و خارجی متعددی هم راستا بود که نشان می دهند مشارکت فعال دانش آموزان در فرآیند یادگیری می تواند موجب ارتقای سطوح تفکر واگرا شود (Bell, ۲۰۱۰؛ اسدی، ۱۳۹۸؛ Runco & Jaeger, ۲۰۱۲). بنابراین، پیشنهاد می شود تا در برنامه ریزی درسی مدارس، روش تدریس مبتنی بر پروژه به عنوان یک رویکرد موثر و کارآمد مورد توجه قرار گیرد.

کلیدواژه ها:

یادگیری مبتنی بر پروژه ، خلاقیت ، آموزش و پرورش ، تفکر واگرا ، روش تدریس