علوم سوم: مواد اطراف ما

محیط یادگیری دانش آموزان به ویژه در سال های ابتدایی تحصیل نقش تعیین کننده ای در رشد شناختی، مهارتی و نگرشی آن ها دارد. در این میان، درس علوم تجربی به عنوان یکی از پایه های آموزش علمی، بستری مناسب برای تقویت تفکر، مشاهده، کشف، کنجکاوی و درک پدیده های طبیعی در ذهن دانش آموزان فراهم می آورد. یکی از مفاهیم اساسی در کتاب علوم پایه سوم ابتدایی، مبحث «مواد اطراف ما» است. این مبحث، آشنایی با جهان پیرامون را با زبانی ساده و ملموس برای دانش آموزان مطرح می کند و مقدمه ای برای درک ساختار ماده، ویژگی های آن و ارتباط انسان با طبیعت محسوب می شود.دانش آموزان در این پایه، از طریق مشاهده، لمس، تجربه های روزمره و استفاده از حواس پنج گانه می توانند مفاهیم پایه ای درباره انواع مواد (جامد، مایع، گاز) را فرا بگیرند. در عین حال، محدود بودن شیوه های تدریس سنتی، استفاده صرف از کتاب و سخنرانی معلم، می تواند مانع درک عمیق و پایدار مفاهیم علمی شود. بنابراین ضرورت دارد که با بهره گیری از روش های فعال یاددهی–یادگیری از جمله درس پژوهی، کیفیت آموزش ارتقاء یابد و فهم مفهومی به جای حفظ کردن صرف، در دانش آموزان نهادینه گردد.درس پژوهی به عنوان یک رویکرد مشارکتی در حرفه معلمی، فرآیندی است که طی آن معلمان با همکاری یکدیگر به طراحی، اجرا، مشاهده و تحلیل درس می پردازند. این رویکرد با تکیه بر تامل و یادگیری از تجربه، نه تنها باعث بهبود تدریس می شود، بلکه انگیزه، مشارکت و خودآگاهی حرفه ای معلمان را افزایش می دهد. در طرح درس پژوهی حاضر، تلاش شده است تا مبحث «مواد اطراف ما» به شیوه ای فعال، مشارکتی و مبتنی بر مشاهده و تجربه مستقیم توسط دانش آموزان آموزش داده شود.از آنجا که مفاهیم پایه ای علوم تجربی در سال های آغازین تحصیل، پایه گذار تفکر علمی و منطقی دانش آموزان در سال های بعدی است، پرداختن عمیق و هدفمند به چنین مفاهیمی اهمیت فراوانی دارد. استفاده از اشیاء واقعی، فعالیت گروهی، بازی های علمی و ابزار مشاهده می تواند علاوه بر ایجاد جذابیت، درک مفهومی را تقویت کرده و کاربرد علوم در زندگی واقعی را به دانش آموزان نشان دهد.

کلیدواژه ها:

مواد ، ماده ، اطراف