تاثیر تصویرسازی های بلاغی بر روان انسان در متون عربی و فارسی کلاسیک

تصویرسازی های بلاغی، از جمله استعاره، تشبیه، کنایه و مجاز، از ارکان اساسی زبان ادبی در متون کلاسیک عربی و فارسی اند که فراتر از نقش زیبایی آفرینی، کارکردی ژرف در ساختارهای روانی مخاطب دارند. این پژوهش با روش توصیفی–تحلیلی و رویکردی تطبیقی، به بررسی سازوکارهای روان شناختی تصویرهای بلاغی در متونی چون قرآن کریم، اشعار جاهلی، آثار نثر فصیح عربی مانند آثار جاحظ، و متون برجسته ی فارسی از جمله گلستان سعدی، دیوان حافظ و شاهنامه فردوسی می پردازد. یافته ها نشان می دهد که تصویرهای بلاغی از طریق برانگیختن هیجانات، تحریک تخیل و تثبیت مفاهیم، به گونه ای فعال در حافظه و ادراک مخاطب ماندگار می شوند. این نقش دوگانه ی زیبایی شناختی–روان شناختی، ظرفیت هایی نو برای تفسیرهای میان رشته ای میان ادبیات، زبان شناسی شناختی و روان شناسی ادبی فراهم می سازد و زمینه ای برای گسترش پژوهش در حوزه ی ادراک هنری و معناشناسی تجربی پدید می آورد.

کلیدواژه ها:

بلاغت ، تصویرسازی ذهنی ، استعاره ، روان انسان ، قرآن ، حافظ