حق نفقه در اسلام و کنوانسیون رفع تبعیض علیه زنان ( با نگاهی نقادانه بر کنوانسیون)

مقدمه اسلام بر پایه عدل استوار است و محور قوانین و احکام آن مبارزه با ظلم و تعدی و برپایی عدالت است. قوانین اسلام در مرحله ی اجرا با مکارم و سجایای اخلاقی توام می شود و با در نظر گرفتن این مطلب که نهاد خانواده در اسلام موقعیت ویژه ای دارد، شارع اراده طرفین عقد ازدواج را محدود کرده است تا بدین وسیله حیات اجتماع را که در گرو حیات خانواده و به عنوان سلول اولیه ی اجتماع است تضمین کند. در دین اسلام زوجه حق برخورداری از نفقه را داراست و وظیفه ی زوج آن است که نفقه ی زوجه را تامین کند این امر موجب استحکام بیشتر خانواده و مانع از فروپاشی خانواده می شود. ولی ماده ۱۶ کنوانسیون رفع تبعیض علیه زنان آمده است: «به منظور رفع تبعیض از زنان در کلیه امور مربوط به ازدواج و روابط خانوادگی کلیه اقدامات مقتضی به عمل خواهند آورد و به ویژه براساس تساوی مردان و زنان موارد ذیل را تضمین خواهند کرد: از جمله حقوق و مسئولیت های یکسان در طی دوران زناشویی و به هنگام جدایی» دقت در این ماده گواه این مطلب است که زن و مرد حقوق یکسانی در مورد نفقه دارند و این امر با فقه امامیه ناسازگار است. -۱ حق نفقه یکی از مهم ترین حقوق مالی زن حق برخورداری از نفقه می باشد تا زمانی که در منزل پدری زندگی می کند بر عهده پدر و جد پدری می باشد و پس از عقد نکاح به عنوان وظیفه برعهده مرد است؛ لذا آشنایی با مفاهیم جهت ورود به بحث لازم می باشد. ۱-۲- نفقه در لغت لفظ نفقه در کتب لغت به این معنا آمده است: «النفقه اسم ما ینفق» نفقه اسم است برای آنچه پرداخت می شود، «نفق» یعنی چیزی کم شد یا از بین رفت. «نفق الشی مضی» یعنی مصرف شد و فانی گشت و به عبارت دیگر نفقه، خرج کردن یا پولی که خرج شود. (الراغب اصفهانی، ۱۳۸۸، ص۵۰۲) در فرهنگ معین برای نفقه دو معنی ذکر شده است. ۱- آنچه که انفاق و بخشش می کنند. ۲- آنچه صرف هزینه عیال و اولاد کنند. (معین، ۱۳۷۱، ج۴، ص۷۷۷) ۱-۳- نفقه در اصطلاح علمای امامیه معمولا نفقه زوجه را به معنای خوراک، پوشاک، مسکن، مستخدم و هزینه نظافت و آرایش در حد عادت و رسوم زنان هم ردیف او در آن شهر در نظر گرفته اند. (طباطبایی حکیم، ۱۳۷۷ه، ج۲، ص۲۱۳)

کلیدواژه ها:

حق نفقه ، اسلام ، کنوانسیون رفع تبعیض علیه زنان ، زنان ، نفقه ، فقه امامیه