تحول بنیادین آموزش و پرورش در ایران و چالش های روز

در نظام جمهوری اسلامی ایران، وزارت آموزش و پرورش به عنوان اصلی ترین نهاد رسمی آموزش و تربیت کشور تعیین شده است و رسالت خود را پرورش تربیت یافتگانی مومن، معتقد به معاد، متعهد به مسئولیت ها و وظایف در برابر خدا، خود و دیگران، ولایت مدار و وفادار به ارزش های اسلامی می داند. انقلاب اسلامی ایران با هدف بازسازی بنیادهای اساسی جامعه در راستای تربیت انسان الهی و برپایی جامعه دینی مبتنی بر معارف انسان ساز مکتب اسلام شکل گرفت. بنابراین می توان گفت که تعلیم و تربیت به معنای عام آن- مسئله بنیادین نظام جمهوری اسلامی ایران بوده و اگر توجه شود که اصلاح فرهنگ در گرو اصلاح نظام تعلیم و تربیت است، اهمیت آن دوچندان خواهد شد. پس از انقلاب، گام های بلندی برای بازسازی نظام تعلیم و تربیت کشور و استوارسازی آن بر پایه اندیشه های اسلامی در نظام آموزش و پرورش برداشته شد، اما رضایت چندانی از نتایج این اقدامات وجود نداشت و در نتیجه «سند تحول بنیادین آموزش و پرورش» در تاریخ ۱۳۹۰/۱۰/۰۶ توسط شورای عالی انقلاب فرهنگی تصویب شد تا بتواند با بهره گیری از معارف اسلامی و ارزش های والای آن و با نگاهی تمدنی، جامع و ژرف اندیش مبنای تحول نظام آموزش و پرورش و برنامه های آن قرار گیرد. اما از طرفی، گزارش ها نشان می دهند که روند تغییرات دین داری ایرانیان در دو دهه اخیر، به رغم رشد در ابعادی مانند بعد مناسک اجتماعی، در برخی از ابعاد مهم و حیاتی مانند بعد رفتاری کاهشی است. از سوی دیگر، طی دو قرن اخیر، کلان روندهایی ازجمله فراگیر شدن سکولاریسم در جهان، گسترش اندیشه های پسا مدرن و همچنین تحولات بی سابقه و سریع ارتباطی و گسترش رسانه ها و شبکه های اجتماعی نقش مراجع رسمی و سنتی تربیت را نسبت به گذشته کم رنگ تر و دین و تربیت دینی را با چالش هایی اساسی مواجه کرده است. در چنین شرایطی دل نگرانی ها و تردید هایی در دستیابی به اهداف تربیتی نظام آموزش و پرورش برای نوجوانان و نسل آینده کشور، به وجود آمده است. به ویژه آنکه گزارش هایی از ناکامی برخی از برنامه ها مانند بی میلی دانش آموزان به دروس دینی و مشارکت پایین آنان در فعالیت های پرورشی وجود دارد. با پیشرفت فناوری و گسترش استفاده از تلفن های هوشمند، برنامه های موبایلی مذهبی مانند "باد صبا" فرصت مناسبی برای رفع این چالش ها فراهم

کلیدواژه ها:

تعلیم و تربیت ، نظام آموزش و پرورش ، تحول بنیادین ، معارف اسلامی ، ارزش های اسلامی