حاشیهنشینی در ایران: بررسی علل، پیامدها و راهکارهای مقابله با رویکرد بازآفرینی شهری پایدار

حاشیهنشینی یکی از چالشهای پیچیده و چندبعدی در شهرها می باشد که می تواند موجب شکلگیری انواع آسیب های اجتماعی، فرهنگی، زیست محیطی و امنیتی شود. این پدیده به محلات فقیرنشینی اطلاق می شود که در اطراف شهرها به وجود آمده و ساکنین این مناطق به علل گوناگون نتوانسته اند جذب نظام اقتصادی-اجتماعی شهر شده تا از امکانات و خدمات شهری استفاده نمایند. این نواحی به دلیل سرعت پیدایش و عدم نظارت دستگاه های اجرایی فاقد استانداردهای قابل قبول زیست و سکونت است. به دلیل اهمیت موضوع حاشیه نشینی که به عنوان یکی از آسیب های اجتماعی اولویت دار کشور در زمان کنونی مطرح است، مقاله حاضر با روش توصیفی-تحلیلی بر مبنای بررسی منابع و مقالات علمی موجود به توضیح و تفسیر علل شکلگیری پدیده حاشیهنشینی، پیامدهای آن و راهکارهای مقابله با این بیماری شهری با رویکرد بازآفرینی شهری پایدار می پردازد. رویکرد بازآفرینی شهری پایدار به عنوان سیاستی جامع، در برگیرنده برنامه های ارتقای کیفی بافت های شهری با اهداف یکپارچه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. این رویکرد با تاکید بر مشارکت و همبستگی اجتماعی، توسعه اقتصاد محلی، بهبود کیفیت زندگی و توانمندسازی اقشار آسیب پذیر، می تواند به کاهش مشکلات حاشیه نشینی کمک کند. ضمن تبیین مفهوم، اهداف و اصول راهبرد بازآفرینی شهری پایدار، مثال هایی از کاربرد این رویکرد در کمک به حل مسئله حاشیه نشینی ارائه شده است.

کلیدواژه ها:

حاشیهنشینی ، بازآفرینی شهری پایدار ، توانمندسازی ، کیفیت زندگی