مدیریت ریسک مالی شرکتها در شرایط نوسانات شدید نرخ ارز: رویکرد مبتنی بر ابزارهای مشتقه

این پژوهش با هدف ارزیابی میزان کارایی مشتقه های ارزی در مهار پیامدهای نوسان شدید نرخ ارز بر عملکرد مالی بنگاه ها انجام شده است. با اتخاذ رویکرد مرور نظام مند منابع کتابخانه ای، ۳۸۲ مدرک گردآوری شد که پس از فرایند غربالگری دقیق، ۷۹ منبع برای تحلیل نهایی انتخاب گردید. نتایج حاکی از آن است که بهره گیری مستمر از ترکیب قراردادهای آتی، سلف، اختیار معامله و سوآپ به طور میانگین موجب افت ۲۳ تا ۲۲ درصدی انحراف معیار جریان های نقدی و سود عملیاتی می شود. افزون بر این، تاثیر مثبت پوشش ریسک بر ارزش بازار در شرکت های بزرگ و بین المللی —به دلیل دسترسی به بازارهای مشتقه عمیق و ساختار حاکمیت شرکتی پیشرفته تر— قویتر مشاهده شد. تلفیق نظریه «کاهش نوسان جریان نقدی» با «بهینه سازی ارزش شرکت» نشان می دهد که رویکرد مشتقه محور، علاوه بر کاهش ریسک عملیاتی، از رهگذر تعدیل هزینه سرمایه، ظرفیت بدهی را نیز ارتقا می دهد. برای بهبود اثربخشی پوشش در اقتصادهایی با شوکهای ارزی شدید، استقرار مدل های Cash-Flow-at-Risk، ایجاد کمیته ریسک مستقل نزد هیئت مدیره و توسعه بازارهای مشتقه داخلی توصیه می شود.

کلیدواژه ها:

مدیریت ریسک ارزی ، ابزارهای مشتقه ، قرارداد آتی ، اختیار معامله ، سوآپ ارزی ، جریان نقدی ، ارزش شرکت