تحلیل ساختار درآمدی شهرداری ایلام و ارائه راهکارهای افزایش درآمد پایدار

ساختار درآمدی شهرداری ها، یکی از ارکان کلیدی در پایداری مالی، ارائه خدمات شهری و توسعه زیرساخت های محلی به شمار می رود. شهرداری ایلام نیز به عنوان نهادی عمومی و غیردولتی، در مسیر تامین منابع مالی مورد نیاز خود با چالش های متعددی مواجه است؛ ازجمله وابستگی بالا به منابع غیرپایدار، تحقق ناپذیری برخی درآمدهای پیش بینی شده و نبود تنوع در منابع درآمدی. این مقاله با هدف تحلیل ساختار فعلی درآمدی شهرداری ایلام و ارائه راهکارهای افزایش درآمد پایدار، تلاش می کند تا از منظر اقتصادی، نهادی و مشارکتی، به بازطراحی سازوکارهای درآمدی بپردازد. در این راستا، تمرکز پژوهش بر چهار محور اصلی است: عوارض نوسازی، خدمات محلی، مشارکت مردمی و منابع درآمدی نوین. ابتدا با بررسی وضعیت موجود درآمدهای جاری و عمرانی شهرداری ایلام طی پنج سال اخیر، الگوی وابستگی مالی و سهم هرکدام از اجزای درآمدی شناسایی شد. نتایج نشان داد که بخش عمده ای از درآمد شهرداری ایلام به عوارض ساخت وساز و کمک های دولتی وابسته است، که در سال های رکود اقتصادی، به شدت ناپایدار شده اند. تحلیل نظام عوارض نوسازی نشان داد که پوشش ضعیف اطلاعات ملکی، نرخ پایین وصول و نبود عدالت مالیاتی در مناطق مختلف شهر، از مهم ترین موانع توسعه این منبع درآمدی است. در حوزه خدمات محلی نیز مشخص شد که بسیاری از خدمات شهری بدون قیمت گذاری واقعی یا مشارکت مالی شهروندان ارائه می شود که این امر منجر به کاهش درآمدهای شهرداری و افزایش فشار مالی بر منابع عمومی شده است. همچنین، نبود بستری مناسب برای جلب مشارکت مردمی در پروژه های درآمدزا، از جمله توسعه بازارچه ها، پارکینگ های عمومی یا پروژه های سرمایه گذاری مشارکتی، از دیگر چالش های شناسایی شده بود.در ادامه، مقاله به بررسی منابع نوین درآمدی شهری پرداخت؛ از جمله بهره برداری از فضاهای تبلیغاتی هوشمند، فروش خدمات داده محور (Data Services)، توسعه برند شهری، گردشگری محلی و مالیات های زیست محیطی. در نهایت، با جمع بندی یافته ها، چهار راهبرد اصلی برای افزایش درآمد پایدار پیشنهاد شد: ۱) ارتقای نظام اطلاعات شهری و به روز رسانی پایگاه املاک، ۲) هوشمندسازی نظام وصول عوارض، ۳) طراحی بسته های تشویقی برای جذب سرمایه گذاری مشارکتی، و ۴) اصلاح تعرفه ها و قیمت گذاری خدمات شهری براساس عدالت اجتماعی و توان پرداخت شهروندان. این پژوهش با ارائه تحلیلی جامع و راهکارهای اجرایی، می تواند نقشه راهی برای مدیریت شهری ایلام در جهت تقویت بنیان های مالی پایدار، ارتقاء کیفیت خدمات عمومی و تحقق توسعه شهری متوازن باشد.

کلیدواژه ها:

شهرداری ایلام ، ساختار درآمدی ، درآمد پایدار ، عوارض نوسازی ، خدمات محلی ، مشارکت مردمی ، منابع نوین درآمد ، عدالت مالیاتی ، توسعه شهری ، هوشمندسازی مالی ، مدیریت شهری ، سرمایه گذاری مشارکتی