مقایسه جایگاه هستی شناختی و ارزش شناختی زن در قرآن، کتاب مقدس و آثار فلسفی

جایگاه زن در نظام آفرینش و چگونگی ارزش گذاری او از دیرباز دست مایه مباحث الهیاتی، فلسفی و اجتماعی بوده است. در سنت های دینی یکتاپرستانه همچون اسلام و مسیحیت، تعاریف و تفسیرهای گوناگونی از مقام زن ارائه شده که گاه موجب بروز برداشت های متفاوتی در جوامع گوناگون شده است. قرآن کریم، زن و مرد را از نظر گوهر صدور، مکمل یکدیگر معرفی می کند و کرامت ذاتی همه انسان ها را مورد تاکید قرار می دهد. کتاب مقدس نیز زن را در جایگاهی همپای مرد معرفی می کند، هرچند تفسیرهای تاریخی و فرهنگ زمانه می تواند تلاش در تبیین مرزهای گوناگون نقش زن داشته باشد. در آثار فلسفی، رویکردها بسته به نوع مکتب و شرایط اجتماعی فیلسوفان متفاوت است؛ بعضی فیلسوفان با رویکردی فطرت گرا، تمایزات زن و مرد را طبیعی و مسلم می دانند و برخی دیگر این تمایزات را ناشی از قراردادهای اجتماعی و فرهنگی برمی شمارند و بر برابری حقوقی و ارزشی تاکید می ورزند. در پژوهش حاضر، با تکیه بر اسناد و متون معتبر، کوشش می شود تا پس از تبیین دیدگاه های کلیدی قرآن و کتاب مقدس درباره زن، آراء مهمترین فیلسوفان درباره هستی شناسی و ارزش شناسی زن مقایسه شود. این مقاله تلاش دارد ضمن بررسی انتقادی دیدگاه های گوناگون، به درک جامعی از مقام زن در نگاهی توحیدی و فلسفی دست یابد و راهکارهایی را برای تقویت گفتمان کرامت و عدالت جنسیتی پیش رو نهد.واژگان کلیدی: زن، قرآن کریم، کتاب مقدس، فلسفه، هستی شناسی، ارزش شناسی، عدالت جنسیتی