ارزیابی و بررسی پارامترهای موثر در ایجاد سیل در حوضه رودخانه ها

در این مطالعه با هدف ارزیابی کمی خطر سیل در حوضه رودخانه کرخه طی دوره ۱۳۹۲–۱۴۰۲، از شاخص خطر سیل (FRI) استفاده شده است. این شاخص بر اساس ترکیب وزنی شش پارامتر کلیدی شامل بارش (P)، اشباع خاک (S)، کاربری اراضی (LU)، تراکم زهکشی (D)، شماره منحنی (CN) و شیب زمین (SL) محاسبه شده است. در روش های پیشین، ضرایب وزنی (α) این پارامترها به صورت تجربی و با توجه به تاثیر نسبی هر عامل در وقوع سیل تعیین می شدند، اما در این پژوهش، از ماشین بردار پشتیبان (SVM) برای مدل سازی دقیق تر ضرایب استفاده شد. نتایج نشان داد که این روش قابلیت بالایی در تعیین سهم هر پارامتر در شاخص FRI دارد، به طوری که بارش و اشباع خاک بیشترین تاثیر را در وقوع سیلاب نشان دادند، درحالی که کاربری اراضی و شماره منحنی به عنوان عوامل تشدیدکننده رواناب عمل کردند. تحلیل های انجام شده موید کارایی مدل SVM در بهبود دقت پیش بینی خطر سیل نسبت به روش های سنتی بود. این پژوهش می تواند به عنوان مبنایی برای برنامه ریزی های مدیریت ریسک سیل در حوضه های مشابه مورد استفاده قرار گیرد.

کلیدواژه ها:

شاخص خطر سیل (FRI) ، حوضه کرخه ، ماشین بردار پشتیبان (SVM) ، مدل سازی سیلاب ، ضرایب وزنی