بررسی تاثیر سازگاری و ناسازگاری پایههای کدو بر تغییرات فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی پیوندک خربزه خاتونی

هدف: به منظور بررسی اثرات فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی ناسازگاری پیوندک خربزه خاتونی (Cucumis melo Gr Inodorus accession Khatooni) بر روی پایههای کدو، آزمایشهایی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در ایستگاه تحقیقاتی علوم باغبانی دانشگاه تهران، واقع در محمدشهر کرج در سال ۱۳۹۹ اجرا شد. روش پژوهش: در این پژوهش از هفت رقم کدو به عنوان پایه استفاده شد: ''Rout Power', 'ES ۹۰۰', 'RZ ۱۲', 'Nongwoo ۰۱', 'RZ۶, 'Shintozwa', 'Marvel' و پایه بذری خربزه زراعی 'خاتونی' با نام علمی Cucumis melo GR. Inodorus accession Khatooni  نیز علاوه بر پیوندک به عنوان گیاه شاهد به کار برده شد. سپس اثرات ناسازگاری و سازگاری، برعملکرد وزن میوه، تعداد میوه و بازارپسندی بررسی شد. سپس میزان فعالیت بیوشیمیایی گیاه پیوندک، از جمله محتوای قند و نشاسته موجود در برگ پیوندک، عناصر معدنی برگ (نیتروژن، فسفر، پتاسیم، کلسیم، منیزیم و بور) و مقدار پروتئین ها و آنزیم های تنش (سوپراکسیدیسموتاز، پراکسیداز و کاتالاز) مقایسه شدند.     یافته ها: نتایج تجزیه واریانس نشان داد بین صفات عملکرد، آنزیم های تنش، پروتئین ها و محتوای کربوهیدرات ها اختلاف معنی دار در سطح یک در صد مشاهده شد و در صفاتی چون محتوای عناصر نیتروژن، پتاسیم، کلسیم و بور اختلاف معنی دار در سطح ۵ درصد بود. نتایج مقایسه میانگین به دست آمده نشان داد، عملکرد وزن میوه، تعداد میوه و بازارپسندی محصول تحت تاثیر پایه بود و بیش ترین تعداد میوه در بوته، وزن میوه و عملکرد بازارپسندی متعلق به پایههای روت پاور و شینتوزوا  بود که در مقایسه با پایه مارول که ناسازگاری از خود نشان داده بود. مقدار پروتئین تجمع یافته در محل پیوند، در پایه ناسازگار مارول به مقدار ۰۳/۱ میلی گرم در وزن تر نسبت به پایه شینتوزوا با مقدار ۶/۰ میلی گرم در وزن تر بود و ترکیبات آنزیمی ضداکسیدکننده نیز در محل پیوند پایه های ناسازگار بسیار بیش تر از پایه سازگار مشاهده شد. مقدار ترکیبات قندی و نشاسته برگ، در شینتوزوا به طور معنی داری بیش تر از پایه ناسازگار، بود. عناصر نیتروژن، کلسیم، منیزیم، بور موجود در برگ گیاهان سازگار به طور معنی داری بیش تر سایرین بود. نتیجه گیری: نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد، ناسازگاری پایه بر تمام جوانب رشد فیزیولوژیک و بیوشیمیایی و عملکرد پیوندک اثر سو داشت. بنابراین پایه مارول به عنوان پایه ناسازگار و پایه شینتوزوا پایه سازگار مطلوب برای پیوندک خربزه خاتونی پیشنهاد می گردد.

کلیدواژه ها:

آنزیم های تنش ، عملکرد ، عناصر غذایی ، قند ، نشاسته