آشکارسازی تغییرات کاربری/ پوشش اراضی در شهرها و ریسک‎های محیطی ناشی از آن (مطالعه موردی: منطقه ۱۸ کلان‎شهر تهران)

بارگذاری بیش از حد در محدوده منطقه ۱۸ تهران، موجب ناپایداری گسترده در سطح منطقه شده است. هدف پژوهش حاضر، آشکارسازی تغییرات کاربری/ پوشش اراضی و شناسایی ریسک‎های محیطی احتمالی در سطح منطقه است. روش تحقیق مبتی بر روش توصیفی- تحلیلی و علی است. فرایند تحقیق اینگونه بوده است که ابتدا به تهیه تصاویر ماهواره‎ای دوره‎های زمانی ۲۰۰۲، ۲۰۱۳، ۲۰۲۴ از سایت سازمان زمین شناسی امریکا، پرداخته شده و سپس از طریق نرم افزار ENVI به تهیه تصویر کاذب رنگی و رقومی‎سازی آن اقدام شده است. در مرحله بعد به بررسی روند تغییرات کاربری اراضی طی سه دوره ذکرشده و تعیین طبقه‎های ۳ گانه کاربری اراضی (پوشش سبز، اراضی ساخته شده، و اراضی بایر) پرداخته شده و لایه‎های مدنظر از انواع کاربری/ پوشش اراضی، پردازش و استخراج شده است. در نهایت، به کمک تکنیک دلفی، به شناسایی ریسک‎های محیطی احتمالی ناشی از تغییرات کاربری/ پوشش اراضی در محدوده مورد مطالعه اقدام گردیده است. نتایج نشان داد که محدوده اراضی ساخته شده در سال ۲۰۰۲ برابر با ۲۲.۴ هکتار بوده که در سال ۲۰۲۴ به ۲۷.۳ هکتار افزایش پیدا کرده است. در حالی‎که وسعت پوشش سبز که در سال ۲۰۰۲ معادل ۵.۴ هکتار بوده، در سال ۲۰۲۴ به ۱۳ هکتار کاهش پیدا کرده است. محدوده اراضی بایر نیز که در سال ۲۰۰۲، معادل برابر با ۹.۵ هکتار بوده، در سال ۲۰۲۴ به ۵ هکتار کاهش پیدا کرده است. نتایج همچنین نشان می‎دهد که تغییرات کاربری/ پوشش اراضی در منطقه، می‎تواند ریسک‎های محیطی متعددی را به همراه داشته باشد.

کلیدواژه ها:

تغییرات کاربری/ پوشش اراضی ، ناپایداری ، ریسک محیط‎زیستی ، منطقه ۱۸ کلانشهر تهران