شناسایی ابعاد و الویت بندی مولفه های حکمرانی داده در سازمان امور مالیاتی

هدف و زمینه: امروزه، داده ها به عنوان یکی از مهم ترین و باارزش ترین دارایی های سازمان ها قلمداد می شود که استفاده مناسب و ایجاد ارزش افزوده از آن ها می تواند کمک زیادی به تحقق اهداف سازمانی کند. پیاده سازی نظام حاکمیت داده در سالیان اخیر یکی از دغدغه های مدیران سازمان امور مالیاتی کشور بوده که البته دانش اندکی در این زمینه وجود داشته است. از این رو، هدف این تحقیق شناسایی عوامل موثر بر پیاده سازی و عملیاتی نمومدن نظام حاکمیت داده در سازمان امور مالیاتی کشور است. اما با توجه به جدید بودن موضوع و بروز بودن آن میتوان آن را در سازمان های دیگر نیز بکار برد. روش: تحقیق حاضر از نظر هدف توسعه ای- کاربردی بوده و در زمره تحقیقات آمیخته است. در مرحله کیفی تحقیق حاضر از روش مصاحبه نیمه ساختاریافته با خبرگان و تکنیک تحلیل تم استفاده گردید. مشارکت کنندگان در این مرحله 19 نفر از خبرگان مشارکت داشتند که با روش هدفمند انتخاب شدند. همچنین، در مرحله کمی از 109 نفر از مدیران، معاونان و کارشناسان ارشد فناوری اطلاعات و ارتباطات و انفورماتیک سازمان امورمالیاتی کشور در شهر تهران با پرسشنامه محقق ساخته نظرخواهی به عمل آمد. در این مرحله، روش محاسبه حجم نمونه فرمول کوکران و روش نمونه گیری تصادفی ساده بود. به منظور اعتبارسنجی مدل نیز از روش تحلیل عاملی تاییدی استفاده شد. یافته ها: برای حاکمیت داده در سازمان امور مالیاتی کشور ، 4 بعد شامل عوامل مدیریت داده، عوامل مدیریت روابط سازمانی، عوامل بسترساز سازمانی و عوامل فناوری سازمانی و 15 مولفه شناسایی شد. نتایج تحلیل عاملی تاییدی نیز نشان داد که کلیه متغیرهای شناسایی شده مورد تایید بوده است. همچنین، براساس بارهای عاملی ترتیب اولویت ابعاد شامل عوامل مدیریت داده، عوامل فناوری سازمانی، عوامل بسترساز سازمانی و عوامل مدیریت روابط سازمانی می باشد. ضمنا، 3 مولفه مدیریت کیفیت داده، مدیریت چرخه عمر داده و مدیریت امنیت داده دارای بالاترین اولویت در بین مولفه های حاکمیت داده هستند. نتایج: استفاده از نظام حاکمیت داده در سازمان امور مالیاتی کشور نتایج ارزشمندی دارد که برای پیاده سازی اثربخش آن باید مجموعه ای از عوامل مدنظر قرار گیرد.

کلیدواژه ها:

نظام مالیاتی هوشمند ، ابعادحکمرانی داده ، مدیریت داده ، سازمان امور مالیاتی ،