تاثیر تلفیق یادگیری فعال و فناوری های نوین در بهبود فرآیند یاددهی-یادگیری در دوره ابتدایی

تحول بنیادین در نظام های آموزشی امروزی، یکی از نیازهای اساسی برای پاسخگویی به چالش های آموزشی و تربیتی جوامع معاصر است. این تحول، مستلزم بازنگری عمیق و اصولی در شیوه های سنتی تدریس و آموزش و نیز بهره گیری هوشمندانه از فناوری های نوین و روش های نوین یاددهی-یادگیری می باشد. در سال های اخیر، دو رویکرد مهم و اثرگذار به نام «یادگیری فعال» و «فناوری های نوین آموزشی» به عنوان کلیدهای اصلی ارتقای کیفیت آموزش در دوره های مختلف تحصیلی، به ویژه مقطع ابتدایی، توجه ویژه ای را از سوی پژوهشگران، معلمان و سیاست گذاران آموزشی به خود جلب کرده اند. یادگیری فعال که بر اساس اصول مشارکت مستمر دانش آموزان در فرآیند یادگیری شکل گرفته است، دانش آموزان را از نقش شنونده منفعل به بازیگر اصلی فرآیند آموزش تبدیل می کند و موجب تقویت مهارت های تفکر انتقادی، خلاقیت، حل مسئله و خودتنظیمی در یادگیرندگان می شود. از سوی دیگر، فناوری های نوین آموزشی شامل ابزارهای دیجیتال مانند تخته های هوشمند، نرم افزارهای تعاملی، اپلیکیشن های آموزشی، بازی های رایانه ای هدفمند و فناوری های واقعیت افزوده، فرصت های فراوانی برای ایجاد محیط های یادگیری پویا، جذاب و متناسب با نیازهای نسل جدید دانش آموزان فراهم می آورند. تلفیق این دو رویکرد، یعنی ادغام یادگیری فعال با بهره گیری از فناوری های نوین، می تواند به طور چشمگیری کیفیت و اثربخشی فرآیند آموزش را بهبود بخشد، به گونه ای که نه تنها انتقال دانش به شکلی عمیق تر و پایدارتر انجام شود، بلکه انگیزه و مشارکت دانش آموزان نیز به طور قابل توجهی افزایش یابد. مقاله حاضر با رویکردی تحلیلی و مبتنی بر مطالعات اسنادی و مرور دقیق پژوهش های پیشین، به بررسی ابعاد مختلف این تلفیق می پردازد و چارچوب نظری و عملی لازم برای به کارگیری آن را در آموزش دوره ابتدایی تبیین می کند. پژوهش های مرتبط نشان داده اند که استفاده از یادگیری فعال در بستر فناوری های نوین آموزشی باعث افزایش چشمگیر توانایی های شناختی، عاطفی و اجتماعی دانش آموزان می شود. به طور مثال، استفاده از تخته های هوشمند و نرم افزارهای تعاملی امکان ارائه محتواهای چندرسانه ای و تعاملی را فراهم کرده که با تحریک حس های مختلف دانش آموزان، یادگیری را عمیق تر و ماندگارتر می کند. همچنین بازی های آموزشی و واقعیت افزوده محیطی فراهم می آورند که دانش آموزان با شور و شوق بیشتر در فعالیت های یادگیری مشارکت کنند و مفاهیم پیچیده را به صورت ملموس تر درک نمایند. در کنار این، نظریه های پشتیبان یادگیری فعال مانند نظریه سازنده گرایی (Constructivism) و رویکرد یادگیری مشارکتی (Collaborative Learning)، پایه های علمی محکمی را برای این تلفیق فراهم می آورند که بر اهمیت تعامل، فعالیت های عملی و تجربه های یادگیری معنادار تاکید دارند.

کلیدواژه ها:

یادگیری فعال ، فناوری های نوین آموزشی ، آموزش ابتدایی ، یادگیری مشارکتی ،