بررسی نشانه های فرسودگی تحصیلی در دانش آموزان ابتدایی و راهکارهای پیشگیرانه

فرسودگی تحصیلی یکی از چالش های مهم و رو به رشد در نظام های آموزشی امروزی است که می تواند تاثیرات بلندمدت و جبران ناپذیری بر سلامت روان، عملکرد تحصیلی و رشد اجتماعی کودکان به ویژه در دوره ابتدایی داشته باشد. دانش آموزان در این مقطع به دلیل حساسیت های رشدی، عدم بلوغ عاطفی و وابستگی روانی بیشتر به محیط خانه و مدرسه، در برابر فشارهای آموزشی آسیب پذیرترند. این پژوهش با هدف بررسی جامع نشانه های فرسودگی تحصیلی در دانش آموزان ابتدایی و ارائه راهکارهای پیشگیرانه، به روش کیفی و تحلیلی بر مبنای مطالعات کتابخانه ای و منابع معتبر داخلی و بین المللی انجام شده است. یافته ها نشان می دهد که فرسودگی تحصیلی در این گروه سنی معمولا با علائمی چون خستگی ذهنی و عاطفی، افت شدید انگیزه، کاهش علاقه به فعالیت های درسی و مدرسه ای، بروز اختلالات روان تنی مانند سردرد یا دل درد، و کاهش مشارکت در فعالیت های اجتماعی مدرسه همراه است. عوامل متعددی از جمله فشارهای بیش ازحد خانواده، سبک های تدریس غیراصولی، رقابت ناسالم، کمبود حمایت عاطفی از سوی معلمان، و ساختار سخت گیرانه آموزشی در شکل گیری این پدیده نقش دارند. در بخش راهکارها، تاکید بر لزوم آموزش مهارت های فردی مانند خودتنظیمی، مدیریت استرس، و تاب آوری، تقویت حمایت روانی از سوی خانواده و مدرسه، و اصلاح ساختار آموزشی به منظور ایجاد تعادل میان ظرفیت ذهنی دانش آموزان و محتوای درسی از اهمیت بالایی برخوردار است. همچنین توصیه می شود که معلمان در زمینه شناسایی نشانه های اولیه فرسودگی تحصیلی آموزش ببینند و رویکردهای آموزشی مشارکتی و خلاقانه را جایگزین روش های سنتی نمایند. نتایج این مطالعه می تواند راهنمایی موثر برای سیاست گذاران آموزشی، معلمان، والدین و مشاوران مدرسه باشد تا با اجرای اقدامات پیشگیرانه، محیطی سالم و پویا برای رشد همه جانبه دانش آموزان فراهم آورند و از بروز فرسودگی تحصیلی جلوگیری کنند.

کلیدواژه ها:

فرسودگی تحصیلی ، دانش آموزان ابتدایی ، سلامت روان ، انگیزش تحصیلی ، پیشگیری آموزشی