یادگیری با مغز دوم وقتی هوش مصنوعی معلم می شود

در دهه های اخیر، ورود فناوری های نوین به ویژه هوش مصنوعی (AI) به عرصه آموزش، مفاهیم سنتی یادگیری و نقش معلم را به چالش کشیده است. ابزارهایی چون چت بات های آموزشی، سامانه های هوشمند یاددهی–یادگیری، و سیستم های توصیه گر شخصی سازی شده، زمینه ساز شکل گیری پدیده ای موسوم به «مغز دوم» در فرآیند یادگیری شده اند. پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر استفاده از هوش مصنوعی در نقش معلم دیجیتال بر یادگیری خودتنظیمی، انگیزش، و عملکرد شناختی دانش آموزان انجام شد. روش تحقیق ترکیبی (کمی–کیفی) بود که در آن ابتدا با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته، داده های کمی از ۱۲۰ دانش آموز دبیرستانی جمع آوری شد. سپس، با انجام مصاحبه های نیمه ساختاریافته با ۱۰ معلم و ۱۵ دانش آموز، ابعاد کیفی بررسی گردید. یافته ها نشان دادند که استفاده از معلمان دیجیتال مبتنی بر هوش مصنوعی منجر به افزایش تمرکز، بهبود خودتنظیمی، و ارتقاء مشارکت شناختی دانش آموزان می شود. با این حال، چالش هایی مانند وابستگی بیش از حد به فناوری، کاهش تعامل انسانی، و ضعف در پرورش مهارت های انتقادی نیز شناسایی شد. تحلیل محتوای مصاحبه ها نیز نشان داد که نقش معلم انسانی از یک انتقال دهنده دانش به یک تسهیل گر شناختی و طراح مسیر یادگیری تحول یافته است. در مجموع، نتایج این پژوهش بر لزوم بازاندیشی در طراحی محیط های آموزشی آینده و بازتعریف جایگاه معلم در عصر هوش مصنوعی تاکید دارد.

کلیدواژه ها:

یادگیری با مغز دوم ، هوش مصنوعی در آموزش ، معلم دیجیتال ، خودتنظیمی یادگیری ، آموزش شخصی سازی شده ، تعامل انسان–ماشین