بررسی تاثیر فضای فیزیکی کلاس بر یادگیری و انگیزه دانش آموزان ابتدایی

یادگیری موثر دانش آموزان، به ویژه در دوره ابتدایی، تحت تاثیر عوامل گوناگونی قرار دارد که یکی از مهم ترین آن ها، فضای فیزیکی کلاس درس است. ویژگی هایی مانند نور طبیعی و مصنوعی، دمای مناسب، تهویه، رنگ آمیزی دیوارها، چیدمان میز و صندلی ها، کف پوش ها، وجود امکانات کمک آموزشی، تجهیزات فناوری آموزشی، و حتی نوع پنجره ها و ارتفاع سقف از جمله عناصری هستند که بر انگیزش تحصیلی و میزان تمرکز و مشارکت دانش آموزان اثر می گذارند. در این تحقیق که با روش توصیفی-تحلیلی انجام شد، دیدگاه های معلمان و دانش آموزان پایه ابتدایی در چند مدرسه دولتی و غیردولتی مورد بررسی قرار گرفت. داده ها از طریق پرسشنامه محقق ساخته و مشاهده مستقیم گردآوری و با استفاده از آزمون های آماری توصیفی و استنباطی تحلیل شدند. یافته ها نشان داد که بین وضعیت فضای فیزیکی کلاس و میزان یادگیری و انگیزه دانش آموزان ارتباط معناداری وجود دارد. به ویژه نور طبیعی کافی، تهویه مناسب، و چیدمان کلاس مبتنی بر تعامل پذیری از مهم ترین مولفه های تاثیرگذار شناخته شدند. بر این اساس، توجه به اصول طراحی فضای آموزشی مطابق با نیازهای روانی و شناختی کودکان می تواند زمینه ساز بهبود عملکرد تحصیلی و افزایش علاقه به حضور در کلاس باشد. این پژوهش با ارائه پیشنهاداتی در جهت بهینه سازی فضای فیزیکی کلاس، به مدیران مدارس و طراحان محیط های یادگیری در جهت ارتقای کیفیت آموزشی یاری می رساند.

کلیدواژه ها:

فضای فیزیکی کلاس ، یادگیری ، انگیزه تحصیلی ، دانش آموزان ابتدایی ، طراحی آموزشی ، محیط یادگیری