فلسفه تربیت در مواجهه با انقلاب دیجیتال: واکاوی چالش های اخلاقی و معرفت شناختی

انقلاب دیجیتال و گسترش فناوری های هوش مصنوعی، تحولات بنیادینی در عرصه تعلیم و تربیت ایجاد کرده اند که بازخوانی مبانی فلسفی آموزش را ضروری ساخته است. این مطالعه مروری با روش تحلیلی-انتقادی به واکاوی چالش های اخلاقی و معرفت شناختی نظام های آموزشی در مواجهه با این تحولات می پردازد. یافته ها نشان می دهد که پنج چالش اصلی در این زمینه وجود دارد: (۱) بحران عاملیت در فرایند یادگیری با حضور سیستم های هوشمند، (۲) مسئله شفافیت الگوریتمی و تاثیر آن بر عدالت آموزشی، (۳) بازتعریف رابطه معلم-شاگرد در محیط های یادگیری دیجیتال، (۴) چالش های اخلاقی مربوط به حریم خصوصی و مالکیت داده های آموزشی، و (۵) تغییر ماهیت معرفت شناسی تربیتی در فضای دیجیتال. این پژوهش با بررسی آرای فیلسوفان معاصر تربیت مانند زرومسکی، بیستر و سلای نشان می دهد که رویکردهای سنتی فلسفه تربیت در تبیین این چالش ها ناکافی هستند و نیاز به بازنگری در مفاهیمی مانند «عاملیت»، «عدالت آموزشی» و «ماهیت یادگیری» وجود دارد. مقاله در نهایت پیشنهاد می کند که ترکیب فلسفه انتقادی تربیت با اخلاق فناوری می تواند چارچوب مناسبی برای مواجهه با این چالش ها ارائه دهد.

کلیدواژه ها:

فلسفه تربیت ، انقلاب دیجیتال ، هوش مصنوعی در آموزش ، چالش های اخلاقی ، معرفت شناسی تربیتی.