رویکرد تحلیلی بر مصالح معماری در شیوه های ایران باستان (با ذکر دو نمونه موردی)

معماری ایران باستان بیانگر تاریخ غنی این مرز و بوم است. تبحر معماران ایرانی در بهره گیری از مواد بومی و فنون پیشرفته، منجر به شکوفایی معماری باستانی شد. مصالحی همچون سنگ، چوب، خشت و گل در کنار فلزات و مواد نوآورانه مانند قیر طبیعی، نشان دهنده دانش و درایت آنها در ایجاد معماری بومی است. معماری ایران باستان بازتابی از تعامل انسان با طبیعت و تلفیقی از زیبایی شناسی، دوام و کارکرد در سازه هایی ماندگار است. این پژوهش با روش تحلیل کیفی و رویکرد توصیفی- تحلیلی و تفسیر-تاریخی؛ به کنکاش در چگونگی پایداری عناصرسازنده در بناهای آن دوران، بررسی مصالح بکار رفته در ایران باستان و معرفی آنها در این دوره تاریخی که نشانگر مانایی مصالح بوم آورد است، می پردازد. نتایج این پژوهش نشان می دهد که استفاده هوشمندانه از مصالح بومی، نقش بسزایی در پایداری و زیبایی بناهای تاریخی ایران داشته است. بررسی مصالح به کار رفته در تخت جمشید و طاق کسری، به عنوان دو نمونه شاخص از معماری ایران باستان، گویای این امر است که انتخاب دقیق و ماهرانه مصالح، همراه با دانش فنی و تجربه معماران، عامل اصلی ماندگاری و شکوه این آثار بوده است. به عنوان مثال، استفاده از سنگ های مقاوم در تخت جمشید و آجر و ملات گچ در طاق کسری، نشان از شناخت عمیق معماران باستان از خواص مصالح و نحوه کاربرد آنها در شرایط اقلیمی و محیطی مختلف دارد.

کلیدواژه ها:

معماری ، ایران باستان ، مصالح ، تخت جمشید ، طاق کسری