مقایسه اثربخشی درمان روان پویشی کوتاه مدت با آموزش راهبردهای تنظیم شناختی هیجان بر علائم بدریخت انگاری بدنی و کارکردهای اجرایی افراد مبتلا به اضطراب سلامت

مقدمه: بدریخت انگاری بدنی و نقص در کارکردهای اجرایی از علائم مهم اختلال اضطراب سلامت به شمار می روند. بر همین اساس هدف از پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی درمان روان پویشی کوتاه مدت با آموزش راهبردهای تنظیم شناختی هیجان بر علائم بدریخت انگاری بدنی و کارکردهای اجرایی افراد مبتلا به اضطراب سلامت بود. روش کار: این پژوهش از نوع روش تحقیق نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه گواه بود. کلیه افراد مبتلا به اضطراب سلامت که در بهار سال ۱۴۰۳شمسی به کلینیک های روان شناسی و اعصاب و روان منطقه ۵ تهران مراجعه کرده بودند، جامعه این مطالعه را تشکیل می دادند. با استفاده از روش نمونه گیری دردسترس، ۴۵ نفر از این افراد که با قطعیت تشخیص اختلال اضطراب سلامت گرفتند، به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند. این افراد به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و یک گروه گواه گمارده شدند (هر گروه ۱۵ نفر). گروه آزمایش اول روان درمانی پویشی کوتاه مدت مطابق با رویکرد دوانلو (۲۰۰۱) و گروه آزمایش دوم آموزش تنظیم شناختی هیجان مطابق با برنامه آموزشی گراس و تامپسون (۲۰۱۵) را دریافت کردند. آزمودنی ها در هر سه گروه در ابتدا و انتهای پژوهش به پرسشنامه کارکرد اجرایی بارکلی (۲۰۱۲) و پرسشنامه بدریخت انگاری بدن استوزین و همکاران (۱۹۹۸) پاسخ دادند. برای بررسی فرضیه پژوهش از تحلیل کوواریانس چند متغیره و تک متغیره و آزمون تعقیبی برونفرونی استفاده شد. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه ۲۸ مورد تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: تفاوت دو گروه آزمایش و یک گروه کنترل در میزان هر دو متغیر بدریخت انگاری بدنی و کارکردهای اجرایی در مرحله پس آزمون معنی دار بود (۰۰۱/۰p<). اما روان درمانی پویشی کوتاه مدت بر علائم بدریخت انگاری بدنی و آموزش تنظیم شناختی هیجان بر کارکردهای اجرایی تاثیر بیشتری داشتند (۰۰۱/۰p<). نتیجه گیری: به صورت کلی می توان نتیجه گرفت که روان درمانی پویشی کوتاه مدت در کاهش علائم بدریخت انگاری بدنی افراد مبتلا به اضطراب سلامت موثرتر است. همچنین آموزش تنظیم شناختی هیجان در بهبود کارکردهای اجرایی افراد مبتلا به اضطراب سلامت عملکرد بهتری دارد.

کلیدواژه ها:

Body Dysmorphic Symptoms ، Executive Functions ، Health Anxiety ، Short-Term Psychodynamic Therapy ، Training in Cognitive Emotion Regulation Strategies ، آموزش راهبردهای تنظیم شناختی هیجان ، اضطراب سلامت ، درمان روان پویشی کوتاه مدت ، علائم بدریخت انگاری بدنی ، کارکردهای اجرایی.