نقش بینش عرفانی و آموزه های قرآنی در جبران خسارات و بحران ها: مطالعه تطبیقی تمدن اسلامی و جهانی

این مقاله به بررسی تطبیقی جبران خسارات ناشی از آسیب های زیرساختی مانند شبکه برق در تمدن اسلامی و دیگر تمدن ها می پردازد. هدف آن فهم اصول معنوی و اخلاقی نهفته در فرآیند جبران خسارت ها در تمدن های مختلف است و پیشنهاد راهکارهایی بر اساس آموزه های قرآنی و عرفانی برای بهبود این فرآیند در دنیای معاصر دارد. تحقیق به روش کیفی انجام شده و داده ها از منابع فقهی، حقوقی و تاریخی با نگاهی عرفانی و معنوی گردآوری شده اند. در تمدن اسلامی، جبران خسارات نه تنها بر اساس قوانین حقوقی بلکه بر اصول اخلاقی قرآن و سلوک عرفانی استوار است. این اصول، از جمله عدالت، انصاف و مسئولیت اجتماعی، به ویژه در حوزه جبران خسارت ها، علاوه بر حقوق مادی، به ابعاد معنوی و روحانی نیز توجه دارند. مقایسه تطبیقی نشان می دهد که تمدن اسلامی تاکید بیشتری بر بعد معنوی و احسان نسبت به سایر تمدن ها دارد. یکی از یافته های مهم تحقیق، نقش بنیادین دولت اسلامی در جبران خسارات ناشی از آسیب های زیرساختی است که از آموزه های قرآنی و عرفانی سرچشمه می گیرد. دولت اسلامی با الهام از اصل «ولایت» و مفاهیم عرفانی همچون محبت و خدمت به خلق، مسئولیت عمیق و معنوی در این زمینه دارد. در سایر تمدن ها، هرچند دولت ها مسئول جبران خسارت های زیرساختی هستند، اما رویکرد عمیق و الهی کمتر به چشم می آید. این تحقیق نشان می دهد که مبانی قرآنی و عرفانی تمدن اسلامی در جبران خسارات، به ویژه در زمینه آسیب های زیرساختی، چارچوب جامع و الهی ارائه می دهد که می تواند الگویی برای دیگر تمدن ها باشد و در بهبود فرآیند جبران خسارت ها در جهان امروز موثر واقع شود.

کلیدواژه ها:

تمدن اسلامی ، جبران خسارت ، سایر تمدن ها.