بازتاب اسطوره آفرینش درمثنوی«خلاصه الحقایق» اثرنجیب الدین رضا تبریزی مطابقت آن با مرصادالعباد نجم الدین رازی

اسطوره روایتی نمادین از هستی است که به مسائل مهم و اساسی مانند پیدایش جهان می پردازد و از آنجا که عناصر اسطوره ای عمدتا با جهان فوق طبیعی پیوند دارند، در روایت های عرفانی رنگ و بویی متمایزتر به خود می گیرند. داستان آفرینش جهان وچگونگی پیدایش انسان یکی ازمهم ترین مسائل مطرح شده دراسطوره های تمامی ملل وادیان جهان است که برخی از تجلیات آن در دو اثر عرفانی خلاصه الحقایق اثر نجیب الدین رضا تبریزی و مرصادالعباد از نجم الدین رازی قابل مشاهده است. نویسندگان این مقاله، به بررسی اسطوره آفرینش در این دو اثر پرداخته اند. نتایج این پژوهش، که به شیوه توصیفی، تحلیلی انجام گرفته، نشان می دهد : که،هر دو نویسنده انسان کامل را اولین آفریده می دانند، اما آنچه که تفاوت به نظرمی رسد مربوط به بخشی از داستان است که نجیب الدین رضا تحت تاثیرعقاید وحدت وجودی خود آفرینش جهان را توسط روح القدس و شروع آن را از آب دانسته است ،اما نجم الدین رازی خلقت را بی واسطه،توسط خداوند و از خاک بیان کرده است.تفاوت دیگر که به نظر می رسد مربوط به مساله جبر واختیار باشد، ماجرای سرپیچی ابلیس درسجده به آدم است که ازنظر نجیب الدین رضا عمدی و از منظر نجم الدین رازی امری جبری بوده است.

کلیدواژه ها:

اسطوره آفرینش ، خلاصه الحقایق ، نجیب الدین تبریزی ، مرصادالعباد ، نجم الدین رازی