شناسایی الگوی جاری تالیف کتب درسی و الکترونیک در نظام آموزش وپرورش کشور ایران

هدف پژوهش حاضر بررسی وضع موجود تالیف کتب درسی و الکترونیک در نظام آموزش و پرورش است. این پژوهش با رویکرد کیفی و با روش داده بنیاد انجام گرفت. جامعه ی آماری شامل کارگزاران اصلی دخیل در تالیف کتب درسی شامل؛ مولفان دفتر تالیف کتب آموزش و پرورش، معلمان مدارس، مدیران و اولیا دانش آموزان بودند؛ که از طریق نمونه گیری هدفمند از نوع ملاک محور انتخاب شدند. داده ها از طریق مصاحبه ی نیمه ساختار یافته با ده نفر از معلمان، شش نفر از مولفان، چهار نفر از مدیران مدارس، نه نفر از اولیا دانش آموزان جمع آوری شد. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از روش کدگذاری باز، محوری و گزینشی استفاده شد. برای تامین روایی و پایایی از معیارهای لینکن و کوبا استفاده شد. نتایج پژوهش نشان دهنده ی بیست و یک مفهوم محوری و هفت مقوله منتخب است که در قالب الگو پارادیمی شامل چندپارگی و عدم توجه به رویکرد تخصصی در نظام تالیف به عنوان مقولهی محوری و شرایط علی (تمرکزگرایی سیستمی، ضعف در دانش تالیف، عدم وجود تعاملات و شبکه ارتباطی)، عوامل زمینه ای (عوامل محیطی- ساختاری)، شرایط مداخله ای تسهیل-گر(محتوا محوری نظام آموزشی، شیوایی کتب درسی، خرد جمعی در تالیف)، شرایط مداخله گر محدودکننده(عدم تناسب محتوای کتب درسی با نیازهای دانش آموزان، عدم تسلط مولفان بر دانش تالیف، انحصارگرایی در تالیف)، راهبردها (انتخاب دامنه وسیع محتوایی، سازمان دهی تداومی و تراکمی محتوا، اعتباربخشی و اعتبارسنجی چندجانبه تالیفات، توجه به رویکردهای نوین و به روزرسانی محتوا، شبکه سازی و تعامل گرایی در فرآیند تالیف) و پیامد (ضعف در محتوای آموزشی کتب درسی) سازمان یافت.

کلیدواژه ها:

تالیف ، کتب درسی ، کتب الکترونیک ، آموزش و پرورش و مولفان