تحلیل مصداقی انتقادی «الجهر بالسوء من القول» در آیه ۱۴۸ سوره نساء با رویکرد اجتماعی

هدف: این تحقیق با هدف تحلیل مصداقی و انتقادی آیه ۱۴۸ سوره نساء یعنی «لا یحب الله الجهر بالسوء من القول الا من ظلم وکان الله سمیعا علیما» در زمینه تظلم خواهی انجام شده است. این آیه به مظلوم اجازه می دهد تا دادخواهی کند و ظلمی را که به او شده است افشا کند. این تحقیق می کوشد تا مصادیقی چون دشنام و نفرین که از سوی برخی مفسران در تظلم خواهی با استناد بدین آیه، روا دانسته شده را مورد بررسی انتقادی قرار دهد و نشان دهد که این برداشت با آیات دیگر قرآن و سیره پیشوایان دینی سازگار نیست.روش پژوهش: این تحقیق با استفاده از روش تحلیل و نقد انجام شده است. بدین ترتیب که دیدگاههای موجود در باب مصادیق عبارت  «الجهر بالسوء من القول» را بررسی و با کمک گرفتن از سیاق آیه، روایات تفسیری و آیات دیگر قرآن، آنها را  تحلیل و نقد کرده  و در تحلیل و نقد کوشیده است تمام ادله صاحبنظران مورد بررسی و نقد قرار گیرد.یافته ها: یافته های این تحقیق نشان می دهد که مصادیقی چون دشنام و نفرین برای عبارت «الجهر بالسوء من القول»، با آیات دیگر قرآن و سیره پیشوایان دینی تعارض دارد. همچنین وجه اظهار مصادیق غلط آن است که این عبارت با «قول سوء» یکسان دانسته شده است حال آنکه اگر مراد قرآن چنین یکسانی ای بود، از عبارت ساده قول سوء استفاده می­کرد؛ پس باید به تفاوت دو تعبیر دقت کرد. یافته تحقیق حاضر آن است که مراد از «سوء»، خود ظلم است و مراد آن است که برای مظلوم جایز است و او می تواند ظلم رفته بر خود را افشا کند. این اجازه هرگز شامل ناسزاگویی و دشنام نیست.نتیجه گیری: بر اساس یافته های این تحقیق، وجهی برای جواز انواع ناسزاگویی در مطالبات تظلم خواهانه باقی نمی ماند. بنابراین، در تظلم خواهی باید از مصادیق ناسزاگویی پرهیز کرد و به افشای ظلم و طلب حق خود بسنده کرد.

کلیدواژه ها:

آیه ۱۴۸ سوره نساء ، ناسزا ، تظلم خواهی ، مطالبات اجتماعی ، تفسیر اجتماعی