ارزیابی خطر سرطان زایی و غیرسرطان زایی ناشی از مواجهه با ذرات کربن سیاه در هوای آزاد شهر تهران

زمینه و هدف: کربن سیاه از احتراق ناقص سوخت های فسیلی و سوخت های زیستی تولید می شود. مواجهه بلند مدت با کربن سیاه با افزایش خطر ابتلا به سرطان ریه و بیماری های قلبی عروقی مرتبط است. هدف این مطالعه ارزیابی خطر سرطان­زایی و غیرسرطان­زایی مواجهه با کربن سیاه در هوای آزاد شهر تهران است. روش بررسی: نمونه های ساعتی کربن سیاه از ایستگاه های شرکت کنترل کیفیت هوای تهران به صورت آنلاین جمع آوری و پس از میانگین گیری، به میانگین های سالانه برای سال های ۱۴۰۰، ۱۴۰۱ و ۱۴۰۲ تبدیل شدند. در نهایت، ارزیابی خطر مواجهه با ترکیب موردنظر برای کل شهر تهران بر اساس مدل US EPA صورت گرفت. یافته ها: نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد در شهر تهران به واسطه مواجهه با کربن سیاه در هوای آزاد، شاخص خطر سرطان زایی (CR) در بزرگسالان بیشتر از کودکان است. ضریب خطر غیرسرطان زایی (HQ) در هر دو گروه سنی زیر مقدار آستانه یک بوده که نشان دهنده خطر غیرسرطان زایی پایین و قابل چشم پوشی است. با این حال، کودکان HQ بالاتری نسبت به بزرگسالان دارند. خطر سرطان کل طول عمر ناشی از مواجهه با کربن سیاه برابر با ۳-۱۰× ۱/۴ محاسبه شده است. خطر سالانه ناشی از کربن سیاه برابر با ۳-۱۰× ۰/۰۲ برآورد شده است.  نتیجه گیری: نتایج نشان می دهد که خطرات سرطان زایی مواجهه با کربن سیاه برای بزرگسالان و کودکان بیش از حد مجاز است. خطر سرطان در بزرگسالان شش برابر کودکان است، اما خطر غیرسرطان زایی پایین ارزیابی گردیده است. کاهش انتشار کربن سیاه برای بهبود سلامت عمومی در شهرهای پر ترافیک ضروری است و تحقیقات بیشتر در این زمینه اهمیت دارد.

کلیدواژه ها:

Health risk assessment ، Black carbon ، Incomplete combustion ، Air pollution ، Tehran city ، ارزیابی خطر بهداشتی ، کربن سیاه ، احتراق ناقص ، آلودگی هوا ، شهر تهران