اثرات میکروپلاستیک ها بر سلامت انسان و محیط زیست (یک مطالعه مروری)

زمینه و هدف: میکروپلاستیک ها آلاینده هایی نوظهور و ماندگار در محیط هستند. شایع ترین آنها شامل پلی اتیلن، پلی پروپیلن، پلی ونیل کلراید، پلی فرمالدئید، پلی استایرن، پلی آمید است. به دلیل داشتن مواد شیمیایی و سمی، فلزات سنگین و قابلیت جذب و انتشار آلاینده های آلی پایدار تهدیدی جدی برای محیط زیست و سلامت انسان به شمار می آیند. روش بررسی: پژوهش حاضر یک مطالعه مروری - توصیفی در سال ۲۰۲۴ است که به منظور گزارش فرایند جست‎وجو، مستندسازی و غربالگری از چک لیست پریزما برای بررسی های سیستماتیک استفاده شد. روش کار با جست وجوی مقالات از سال ۲۰۱۹ تا آوریل ۲۰۲۴ با کلید واژه های Microplastics، Health risk،Emerging Contaminants و معادل فارسی آنها در پایگاه های داده الکترونیکی PubMed، Science Direct، Scopus و Magiran و SID بود. یافته ها: اثرات میکروپلاستیک ها بر سلامت انسان با جذب هیدروکربن های آروماتیک ‎چندحلقه ای، دی اکسین ها و سایر آلاینده ها است که منجر به اختلالات عصبی و تنفسی مانند آسم، ذات الریه، سرطان ریه، سرگیجه، اختلالات روده و اثرات ژنوتوکسیک و سیتوتوکسیک می شود همچنین میکروپلاستیک ها اثرات مضری بر روی گیاهان و جمعیت میکروبی، ساختار خاک و سلامت دام و انسان دارد. نتیجه گیری: میکروپلاستیک ها به عنوان یک چالش محیط زیستی، سلامت انسان و تنوع زیستی را تهدید می­ کنند؛ این ذرات به زنجیره غذایی نفوذ کرده و می­ توانند مشکلات هورمونی و بیماری­ های مزمن ایجاد کنند. آگاهی رسانی و اصلاح سیاست های تولید و مصرف پلاستیک برای کاهش این آلودگی ضروری است.

کلیدواژه ها:

Nanoplastics ، Microplastics ، Emerging pollutants ، Environment ، نانوپلاستیک ها ، میکروپلاستیک ها ، آلاینده های نوظهور ، محیط زیست