مقایسه اثربخشی درمان راه حل محور و روایت درمانی بر تنظیم شناختی هیجان زنان دارای سردردهای مزمن

مقدمه :سردردهای شایع ترین نوع سردردها هستند که موجب افت شدید کارکرد روزانه افراد می شود. از آنجا که دارو درمانی به تنهایی در درمان بسیاری از این بیماران به اندازه کافی مفید نیست. هدف از پژوهش حاضر بررسی مقایسه اثربخشی درمان راه­حل محور و روایت­درمانی بر تنظیم شناختی هیجان زنان دارای سردردهای مزمن بود. روش کار: روش پژوهش نیمه­آزمایشی با طرح پیش­آزمون-پس­آزمون با گروه کنترل همراه با مرحله پیگیری ۲ ماهه بود. جامعه آماری کلیه زنان مبتلا به سردردهای مزمن مراجعه کننده به کلینیک­های متخصص مغز و اعصاب شهر تهران در سال ۱۴۰۲ بودند. در مرحله اول با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند تعداد ۴۵ نفر انتخاب و سپس به شیوه تصادفی ساده در ۲ گروه آزمایش(هر گروه ۱۵ نفر) و یک گروه کنترل(۱۵ نفر) جایگزین شدند. سپس زنان گروه ­های آزمایش تحت ۸ جلسه ۹۰ دقیقه­ای درمان راه­حل محور و ۸ جلسه ۹۰ دقیقه­ای روایت درمانی قرار گرفتند؛ اما گروه کنترل هیچ گونه مداخلهای دریافت نکرد و در لیست انتظار باقی ماند. از پرسشنامه تجدیدنظر شده درد [WU۱] مک گیل Dworkin و همکاران[WU۲] (۲۰۰۹) و فرم کوتاه پرسشنامه تنظیم­ شناختی هیجانی Garnefski and Kraaij  (۲۰۰۶) به منظور گردآوری اطلاعات استفاده شد. تجزیه و تحلیل اطلاعات به دست آمده از اجرای پرسشنامه­­ها از طریق نرمافزار SPSS نسخه ۲۴ در دو بخش توصیفی و استنباطی (تحلیل واریانس با اندازه­گیری مکرر و آزمون تعقیبی بنفرونی) انجام پذیرفت. یافته­ها: نتایج نشان داد هر دو مداخله مذکور در مرحله پس آزمون و پیگیری نسبت به گروه کنترل اثربخشی معناداری بر بهبود تنظیم شناختی هیجان داشته است(۰۵/۰>P). نتایج آزمون تعقیبی بن­فرونی نشان داد که روایت درمانی اثربخشی بیشتری نسبت به درمان راه­حل محور بر بهبود تنظیم شناختی هیجان دارد(۰۵/۰>P). نتیجه­گیری: بر اساس نتایج پژوهش حاضر، میتوان گفت که درمان راه­حل محور و روایت درمانی می­­توانند به عنوان شیوه­های درمانی مناسب برای بهبود تنظیم شناختی هیجان زنان دارای سردردهای مزمن در مراکز مشاوره و خدمات روانشناختی به کار برده شوند و تقدم استفاده با روایت درمانی است. کلیدواژه­ها[WU۳] : تنظیم شناختی هیجان، درمان راه­حل محور، روایت­درمانی، سردردهای مزمن.

کلیدواژه ها:

Keyword: chronic headaches ، cognitive regulation of emotion ، narrative therapy ، solution-focused therapy. ، درمان راه حل محور ، روایت درمانی ، تنظیم شناختی هیجان ، سردردهای مزمن.