جایگاه و پیامدهای حقوقی فرزندخواندگی الکترونیکی/دیجیتال و چالش های هویت و نسب در نظام حقوقی ایران

با گسترش فضای مجازی و فناوری های نوین ارتباطی، فرایندهای سنتی فرزندخواندگی به تدریج با انواع جدیدی از تعاملات اجتماعی و حقوقی روبه رو شده اند. فرزندخواندگی الکترونیکی یا دیجیتال، مفهومی نوظهور است که به فرایند ثبت، احراز هویت، و ایجاد رابطه فرزندخواندگی از طریق بسترهای الکترونیکی اطلاق می شود.این پدیده، علاوه بر تسهیل فرآیندها و کاهش موانع جغرافیایی، چالش های حقوقی متعددی به ویژه در زمینه اعتبار سنجی هویت، تضمین صحت مدارک، و حمایت از منافع عالیه کودک ایجاد کرده است.در نظام حقوقی ایران که شناخت و احراز نسب، جایگاه برجسته ای در احکام مدنی و شرعی دارد، استفاده از بسترهای دیجیتال برای فرزندخواندگی، موجب بروز تردیدهایی در خصوص اصالت اسناد، احراز دقیق هویت طرفین و امکان سوء استفاده های احتمالی شده است. افزون بر این، نبود مقررات صریح و نظام مند درباره فرزندخواندگی الکترونیکی و مرجعیت نهایی اسناد الکترونیک در اثبات نسب و هویت، زمینه ساز ابهامات مهمی شده است. این مقاله با رویکرد توصیفی تحلیلی، به بررسی جایگاه حقوقی فرزندخواندگی دیجیتال در نظام حقوقی ایران و تطبیق آن با برخی تجارب بین المللی می پردازد و مهم ترین موانع، آسیب ها و راهکارهای پیشنهادی برای ارتقاء امنیت حقوقی و هویتی کودکان را ارزیابی می کند.

کلیدواژه ها:

:فرزندخواندگی الکترونیکی ، فرزندخواندگی دیجیتال ، هویت ، نسب ، اسناد الکترونیک ، حقوق خانواده ، احراز هویت ، حمایت از کودک ، حقوق تطبیقی ، چالش های فناوری حقوقی ، احکام فقهی.