شناسایی و تحلیل موانع ارتقای کیفیت آموزش علوم تجربی در مدارس ابتدایی و متوسطه

هدف پژوهش حاضر، شناسایی و تحلیل موانع موثر بر ارتقای کیفیت آموزش علوم تجربی در مدارس ابتدایی و متوسطه ایران است. آموزش علوم تجربی نقش کلیدی در پرورش تفکر انتقادی، تقویت خلاقیت، و آماده سازی دانش آموزان برای زندگی علمی در قرن ۲۱ دارد. با این حال، شواهد نشان می دهد که کیفیت آموزش این درس در نظام آموزشی ایران با چالش های جدی مواجه است. پژوهش حاضر با رویکرد آمیخته (کمی و کیفی) انجام شده است. در بخش کمی، با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته، دیدگاه ۲۱۰ نفر از معلمان علوم و مدیران مدارس مورد بررسی قرار گرفت. در بخش کیفی نیز از مصاحبه نیمه ساختاریافته با ۱۵ نفر از معلمان باتجربه استفاده شد. نتایج تحلیل داده ها نشان داد که مهم ترین موانع ارتقای کیفیت آموزش علوم شامل: ضعف دانش و مهارت حرفه ای معلمان، کمبود تجهیزات و امکانات آزمایشگاهی، تراکم بالای کلاس ها، محتوای غیرعملی کتاب های درسی، نگاه نمره محور نظام آموزشی، و نبود سیاست های حمایتی از تدریس فعال هستند. همچنین یافته های کیفی بر لزوم بازنگری در آموزش معلمان، طراحی برنامه درسی کاربردی، و سرمایه گذاری هدفمند در زیرساخت های آموزشی تاکید کردند. در مجموع، رفع این موانع نیازمند اقدام نظام مند، چندسطحی و بلندمدت از سوی سیاست گذاران آموزشی است تا آموزش علوم تجربی به هدف اصلی خود یعنی پرورش شهروندانی علمی، خلاق و مشارکت جو دست یابد.

کلیدواژه ها:

آموزش علوم تجربی ، مدارس ابتدایی ، کیفیت آموزش ، موانع آموزشی ، برنامه درسی ، زیرساخت های آموزشی