بررسی مفاهیم قرآنی در نگارگری ایرانی و تاثیر آن بر ساختار روایت بصری در هنر اسلامی

نگارگری ایرانی یکی از برجسته ترین شاخه های هنر اسلامی به شمار می آید که در طول تاریخ، نقشی مهم در بازنمایی مفاهیم قرآنی ایفا کرده است. این هنر با بهره گیری از زبان بصری نمادین و ترکیب های رنگی ویژه، توانسته است جلوه های معنوی و قدسی متون مقدس قرآن را به صورتی تصویری و جذاب ارائه دهد. از این رو، مطالعه و تحلیل نقش مفاهیم قرآنی در نگارگری ایرانی، به فهم عمیق تر از ارتباط میان هنر و دین کمک می کند و زمینه ساز ارتقاء سطح فرهنگی و معرفتی جامعه می شود. این پژوهش با هدف بررسی تطبیقی مفاهیم قرآنی و ساختارهای روایت بصری در نگارگری ایرانی انجام شده است تا ابعاد گوناگون این رابطه پیچیده روشن تر شود. نگارگری ایرانی، علاوه بر اینکه داستان ها و قصص قرآنی را به صورت تصویری بازتاب می دهد، از طریق ساختارهای نمادین و عناصر بصری خاص، مفاهیم نور، هدایت و وحی را به شکلی هنرمندانه به مخاطب منتقل می کند. این روایت های تصویری در قالب تکنیک های مختلفی همچون قاب بندی، ترکیب بندی و انتخاب رنگ های خاص شکل می گیرند که هر یک نقش بسزایی در تقویت پیام های دینی دارند. به علاوه، تاثیر عرفان اسلامی و مباحث عرفانی بر این هنر به افزایش عمق معنایی و ارتقاء کیفیت روایت های نگارگری منجر شده است، به طوری که مخاطب نه تنها از منظر بصری بلکه از منظر معنوی نیز جذب اثر می شود. در عصر معاصر، هنرمندان نگارگر با نگاهی نوین و رویکردهای تازه تلاش کرده اند تا مفاهیم قرآنی را با بهره گیری از زبان بصری مدرن بازآفرینی کنند. این رویکردهای معاصر نه تنها به حفظ اصالت هنر نگارگری کمک کرده، بلکه زمینه ساز ایجاد پل ارتباطی میان سنت و نوآوری، فرهنگ و هنر جهانی شده است. تلفیق سبک ها و تکنیک های نوین با مفاهیم سنتی، هنر نگارگری قرآنی را به عرصه ای پویا و زنده تبدیل کرده که قابلیت پاسخگویی به نیازهای جامعه امروز را دارد و می تواند مخاطبان گسترده تری را جذب کند.

کلیدواژه ها:

واژگان کلیدی: مفاهیم قرآنی ، نگارگری ایرانی ، ساختار ، روایت بصری ، هنر اسلامی