شیوه های موثر برای آشنا سازی دانش آموزان دوره ابتدایی با فرهنگ ایثار و شهادت

فرهنگ ایثار و شهادت به عنوان یکی از مولفه های اساسی هویت فرهنگی، دینی و ملی جامعه ایرانی، نقش مهمی در تربیت نسل آینده دارد. نهادینه سازی این فرهنگ در دوره ابتدایی که دوران شکل گیری شخصیت و بنیان های اخلاقی کودکان است، از اهمیت ویژه ای برخوردار است. پژوهش حاضر با هدف شناسایی شیوه های موثر برای آشنا سازی دانش آموزان دوره ابتدایی با مفاهیم ایثار و شهادت انجام شد. روش پژوهش ترکیبی (کیفی–کمی) بود. در بخش کیفی، با ۱۵ نفر از معلمان، کارشناسان تعلیم و تربیت و متخصصان فرهنگی مصاحبه های نیمه ساختاریافته انجام شد و داده ها با روش تحلیل مضمون بررسی گردید. در بخش کمی نیز با توزیع پرسش نامه ای محقق ساخته میان ۲۰۰ دانش آموز پایه چهارم تا ششم، دیدگاه ها و میزان تاثیرگذاری روش های آموزشی مختلف سنجیده شد.یافته ها نشان دادند که روش هایی نظیر داستان گویی، بازی های گروهی، هنرهای نمایشی، فعالیت های مشارکتی، بازدیدهای میدانی و الگوسازی رفتاری، از جمله موثرترین راهکارها در انتقال مفاهیم ایثار به کودکان هستند. همچنین، نقش معلمان و والدین به عنوان الگوهای رفتاری، تاثیر بسزایی در درونی سازی ارزش های ایثار در دانش آموزان دارد. داده های کمی نیز نشان دادند که دانش آموزان ارتباط بیشتری با محتوای غیرمستقیم و خلاقانه برقرار می کنند و روش های سنتی آموزشی تاثیرگذاری کمتری دارند. در نهایت، پژوهش پیشنهاد می کند که طراحی برنامه های آموزشی ویژه، متناسب با سطح شناختی و هیجانی کودکان، همراه با توانمندسازی معلمان در حوزه تربیت ارزشی، می تواند به توسعه و ترویج پایدار فرهنگ ایثار و شهادت در نظام آموزش ابتدایی کمک کند.

کلیدواژه ها:

ایثار ، شهادت ، آموزش ابتدایی ، تربیت ارزشی ، آموزش غیرمستقیم ، روش های خلاقانه ، الگوسازی رفتاری.