تحلیل نقش اضطراب امتحان در نتایج ارزشیابی دانش آموزان ابتدایی و راهکارهای روان شناختی کاهش آن

اضطراب امتحان یکی از رایج ترین اختلالات هیجانی در میان دانش آموزان به ویژه در مقطع ابتدایی است که می تواند عملکرد تحصیلی آنان را به طور جدی تحت تاثیر قرار دهد. این نوع اضطراب، به عنوان واکنشی شناختی-هیجانی نسبت به موقعیت های ارزشیابی آموزشی، با نشانه هایی چون نگرانی، ترس از شکست، افکار منفی، بی قراری و افت تمرکز همراه است و منجر به کاهش توانایی دانش آموز در به کارگیری دانش و مهارت های آموخته شده می شود. پژوهش های داخلی و بین المللی نشان داده اند که اضطراب امتحان با کاهش اعتماد به نفس، افت عملکرد تحصیلی، و در مواردی کناره گیری از فرآیند یادگیری رابطه دارد. با توجه به حساسیت دوران ابتدایی به عنوان پایه گذار نگرش تحصیلی کودک، بررسی تاثیرات اضطراب امتحان در این مقطع و ارائه راهکارهای مداخله ای اهمیت بسزایی دارد.مطالعه حاضر با رویکردی تحلیلی-توصیفی، به بررسی ابعاد مختلف اضطراب امتحان، عوامل موثر بر آن و تاثیرات آن بر نتایج ارزشیابی در دانش آموزان ابتدایی می پردازد. در این راستا، بر اساس یافته های نظری و پژوهشی، راهکارهای روان شناختی گوناگونی مانند آموزش مهارت های مدیریت استرس، بازسازی شناختی، تن آرامی، آموزش مهارت های مقابله ای، و مداخلات مبتنی بر روان شناسی مثبت گرا معرفی می گردند. همچنین نقش کلیدی معلمان، مشاوران مدرسه، و والدین در پیشگیری و کاهش اضطراب امتحان مورد تاکید قرار گرفته است.نتایج این تحلیل حاکی از آن است که با مداخلات روان شناختی مناسب، می توان سطح اضطراب امتحان را در دانش آموزان کاهش داد و زمینه ای برای بروز واقعی توانایی های تحصیلی آنان فراهم آورد. در نهایت، پیشنهاد می شود که نظام آموزشی، به ویژه در مقطع ابتدایی، با بازنگری در روش های ارزشیابی، تقویت آموزش های هیجانی، و حمایت همه جانبه از دانش آموزان، نقش موثرتری در ارتقای سلامت روانی و موفقیت تحصیلی ایفا کند.

کلیدواژه ها:

اضطراب امتحان ، ارزشیابی تحصیلی ، دانش آموزان ابتدایی ، روان شناسی تربیتی ، راهکارهای مداخله ای.