کاربری اراضی شهری نمونه موردی شهر شیروان

برنامه ریزی و مدیریت کاربری اراضی شهری، به عنوان یکی از مولفه های اساسی در جهت دهی به توسعه پایدار شهری، نقش تعیین کننده ای در ساماندهی فضا، توزیع خدمات، و ارتقاء کیفیت زندگی شهروندان دارد. هدف این پژوهش، تحلیل ساختار فضایی کاربری های شهری در شهر شیروان و ارزیابی میزان تعادل و کارایی توزیع آن ها در سطح شهر است. روش تحقیق به صورت توصیفی–تحلیلی بوده و داده ها از طریق مطالعات اسنادی، تحلیل نقشه های کاربری در محیط GIS، و برداشت میدانی گردآوری شده است.نتایج نشان می دهد که توزیع کاربری ها در شهر شیروان از توازن مناسبی برخوردار نیست و تمرکز بالای کاربری های خدماتی، تجاری و فرهنگی در مرکز شهر، همراه با کمبود شدید در مناطق شرقی و جنوبی، به نابرابری فضایی و ضعف در دسترسی شهروندان منجر شده است. توسعه بی برنامه در حاشیه ها، گسترش افقی غیرمنسجم، و گسست در شبکه حمل ونقل، از دیگر چالش های شناسایی شده اند. همچنین، عدم انطباق برخی کاربری های موجود با طرح های مصوب و کمبود سرانه خدماتی از جمله فضای سبز، آموزشی و درمانی، نشانگر ضعف در سیاست گذاری فضایی و ناکارآمدی نظام مدیریت شهری است.در پایان، پژوهش بر ضرورت بازنگری در نظام کاربری زمین، تقویت رویکرد عدالت فضایی، و تدوین برنامه های جامع با مشارکت ذی نفعان مختلف تاکید دارد تا شهر شیروان بتواند در مسیر توسعه ای پایدار و متوازن حرکت کند.واژگان کلیدی: کاربری اراضی شهری، توسعه پایدار، عدالت فضایی، شیروان، تحلیل فضایی، برنامه ریزی شهری، GIS