معماری و سلامت روان

امروزه مشکلات شهرنشینی بازه گسترده ای از ناراحتی های روانی چون: استرس، پرخاشگری، زودرنجی، افسردگی، بی حوصلگی و شکایات جسمانی را شامل می شوند؛ طبق آمار سازمان بهداشت جهانی به نظر می رسد که تا سال ۲۰۲۰ اختلال های روانی در کنار بیماری های قلبی عروقی جز مهمترین علت بیماری ها باشند. از اوایل قرن بیستم، استرس به عنوان مهم ترین عامل بروز بیماری ها مورد توجه و بررسی قرار گرفته است و یکی از چالش های سال های اخیر، بیماری های مرتبط با استرس می باشد. استرس در بازه ی زمانی طولانی سبب تاثیرات جدی و مخربی بر وضعیت جسمانی فرد (قلب، عروق خونی و... ) می شود. سازمان بهداشت جهانی ، محیط را بر سلامت روانی افراد تاثیرگذار می داند. انسان ها ساعات قابل توجهی از زندگی خویش را در محیط های مصنوع سپری می کنند، اما از تاثیرات مستقیم و غیرمستقیم عوامل محیطی و منازل پیرامونی بر سلامت روان، خصوصا فشار روانی، آگاهی چندانی ندارند. این محیط های کالبدی بر رفتار انسان ها تاثیرگذار است و طراحی خوب یک مکان می تواند سبب بهبود و تقویت توانایی ها و کاهش فشار روانی وارد بر کاربران شود. در این پژوهش به روش توصیفی-تحلیلی با استفاده از استدلال منطقی در پی یافتن فاکتورهای موثر در محیط مصنوع که در بهبود سلامت روان انسان بالاخص در راستای کاهش استرس نقش دارند، بودیم. راه های بسیاری برای کاهش استرس وجود دارد، اما در حال حاضر تحقیقات به سمتی در حال حرکت است که کاهش استرس به واسطه ی طراحی محیطی امکان پذیر شود. در واقع تدابیر معمارانه، پاسخی مناسب از هزاران پاسخ موجود به خواسته ها و نیازهای انسان است. ابعاد معماری شامل ترمیم کنندگی ذهنی و نشاط آوری، تحریک، انسجام، قابلیت های محیطی و کنترل از طریق کاهش یا افزایش فشارهای روانی، قادر به تاثیر گذاری بر سلامت روان انسان هاست.

کلیدواژه ها:

محیط ، سلامت روان ، شهرهای مدرن ، سلامت جسمی