مقایسه تاثیر روش های تدریس اکتشافی و مستقیم بر یادگیری مفهومی دانش آموزان

در دنیای متحول آموزش امروز، توجه به کیفیت یادگیری مفهومی به عنوان هدف اصلی فرایند تدریس، بیش از پیش اهمیت یافته است. مقاله حاضر با عنوان «مقایسه تاثیر روش های تدریس اکتشافی و مستقیم بر یادگیری مفهومی دانش آموزان»، با هدف بررسی و تحلیل تفاوت ها، مزایا، محدودیت ها و کاربردهای دو رویکرد غالب تدریس، نگاشته شده است. با در نظر گرفتن کاستی های روش های سنتی در ارتقاء درک عمیق مفاهیم، این مقاله در قالب مطالعه ای تحلیلی-مروری به بررسی مبانی نظری، مطالعات پیشین داخلی و بین المللی، و ابعاد کلیدی یادگیری مفهومی پرداخته است. بر اساس مرور ادبیات پژوهش، مشخص شد که روش تدریس مستقیم (Direct Instruction) با ساختار سازمان یافته و مراحل مشخص، برای انتقال مفاهیم پایه و کنترل یادگیری موثر است، در حالی که روش اکتشافی (Discovery Learning) با تمرکز بر مشارکت فعال، مسئله محوری و تحریک تفکر انتقادی، در تعمیق یادگیری مفهومی نقش بسزایی دارد. یافته ها همچنین بر زمینه مند بودن اثربخشی این روش ها تاکید دارند؛ به طوری که عوامل متعددی نظیر سن، موضوع درس، سطح شناختی دانش آموزان و نقش معلم، در تعیین کارایی هر روش موثر هستند. در پایان، پیشنهاداتی کاربردی از جمله طراحی بسته های آموزشی ترکیبی، آموزش معلمان برای تسلط بر هر دو سبک، و انجام پژوهش های میدانی در بستر واقعی کلاس درس ارائه شده است. نتایج این مقاله می تواند در جهت انتخاب راهبردهای تدریس متناسب با نیازهای شناختی دانش آموزان و اهداف برنامه درسی، راهگشا باشد.

کلیدواژه ها:

تدریس اکتشافی ، تدریس مستقیم ، یادگیری مفهومی ، سبک های یادگیری ، آموزش و پرورش