نقش محیط یادگیری در پرورش یادگیری خودراهبر دانش آموزان ابتدایی

هدف اصلی این مقاله مروری، تبیین و تحلیل نقش چندوجهی محیط یادگیری در پرورش و تقویت مهارت های یادگیری خودراهبر در دانش آموزان دوره ابتدایی است. یادگیری خودراهبر به عنوان یکی از شایستگی های کلیدی در قرن بیست و یکم، مستلزم آن است که فراگیران بتوانند مسئولیت فرآیند یادگیری خود را بر عهده گرفته، اهداف خود را تعیین کنند، منابع را مدیریت نمایند و بر پیشرفت خود نظارت داشته باشند. دوره ابتدایی به عنوان سنگ بنای نظام آموزشی، مرحله ای حیاتی برای نهادینه سازی این مهارت ها محسوب می شود. محیط یادگیری، که شامل ابعاد فیزیکی، اجتماعی-عاطفی، آکادمیک و حتی محیط خانوادگی است، نقشی تعیین کننده در این فرآیند ایفا می کند. این پژوهش با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی و با مرور نظام مند منابع کتابخانه ای، به بررسی عمیق این ارتباط می پردازد. یافته های این مرور نشان می دهد که محیط های یادگیری که بر استقلال، انتخاب، بازخورد سازنده و ارتباط مثبت معلم و دانش آموز تاکید دارند، به طور معناداری به رشد یادگیری خودراهبر کمک می کنند. تکالیف درسی به عنوان یکی از مولفه های کلیدی محیط یادگیری، می توانند به عنوان ابزاری برای تمرین مسئولیت پذیری و مدیریت زمان عمل کنند یا برعکس، در صورت طراحی نامناسب، منجر به تنیدگی تحصیلی و اجتناب از یادگیری شوند. نقش والدین، راهبردهای آموزشی معلمان و همچنین چالش های محیط های یادگیری دیجیتال، همگی به عنوان متغیرهای تاثیرگذار شناسایی شدند. نتایج این پژوهش تاکید می کند که پرورش یادگیری خودراهبر نیازمند یک رویکرد کل نگر است که در آن تمام عناصر محیط یادگیری، از کلاس درس گرفته تا خانه، به صورت هماهنگ برای توانمندسازی دانش آموزان عمل کنند. معلمان، والدین و سیاست گذاران آموزشی می توانند با طراحی محیط های غنی، تعاملی و حمایت گر، زمینه را برای تربیت نسلی مستقل، مسئولیت پذیر و مادام العمر فراهم آورند. این مقاله با ارائه یک چارچوب نظری جامع و تحلیل یافته های پژوهشی، راهکارهای عملی برای بهینه سازی محیط های یادگیری در مدارس ابتدایی ارائه می دهد.

کلیدواژه ها:

محیط یادگیری ، یادگیری خودراهبر ، دانش آموزان ابتدایی ، تکالیف درسی ، انگیزش تحصیلی