تبیین راهبردهای آموزش مهارت های شهروندی در مدارس با هدف توسعه مشارکت اجتماعی

آموزش مهارت های شهروندی در مدارس، یکی از ضرورت های انکارناپذیر در فرآیند تربیت نسل آینده و پایه ریزی جامعه ای مبتنی بر مشارکت، مسئولیت پذیری و همبستگی اجتماعی است. در دنیای کنونی که با تحولات اجتماعی، فرهنگی و سیاسی گسترده ای مواجه هستیم، نظام آموزشی باید فراتر از آموزش صرف مفاهیم علمی حرکت کرده و زمینه ساز شکل گیری شهروندانی باشد که قادرند در امور اجتماعی به طور فعال و موثر مشارکت کنند. مهارت های شهروندی از جمله همدلی، احترام به قانون، پذیرش مسئولیت، همکاری گروهی، آشنایی با حقوق و تکالیف و مشارکت اجتماعی، از مهم ترین عناصر در تربیت انسان های اجتماعی به شمار می روند. مدرسه به عنوان نهاد اصلی تربیت رسمی، نقشی چندلایه و فراگیر ایفا می کند. طراحی برنامه های درسی با رویکرد مهارت محور، بهره گیری از روش های تدریس فعال و مشارکتی، استفاده از فضاهای آموزشی تعاملی، و تربیت معلمانی آگاه به اصول آموزش شهروندی، از جمله مولفه هایی است که می تواند به تحقق اهداف این حوزه کمک کند. معلمان نه تنها باید آموزش دهندگان مفاهیم شهروندی باشند، بلکه خود به عنوان الگوهای رفتاری، نقش موثری در نهادینه سازی ارزش ها و هنجارهای اجتماعی در دانش آموزان ایفا می کنند. با توجه به نقش بنیادین مهارت های شهروندی در توسعه سرمایه اجتماعی، انسجام ملی و پیشرفت پایدار، لازم است که نظام آموزشی کشور به بازنگری و بازطراحی در سیاست ها، ساختارها، محتواها و روش های آموزشی بپردازد. این مهم تنها با نگاهی راهبردی، استفاده از یافته های پژوهشی، جلب مشارکت ذی نفعان و بهره گیری از فناوری های نوین آموزشی میسر خواهد بود. چنانچه آموزش مهارت های شهروندی به شکلی هدفمند، مداوم و همه جانبه در نظام تعلیم و تربیت دنبال شود، می توان به تربیت نسلی امیدوار بود که نه تنها از نظر علمی توانمند، بلکه از نظر اجتماعی متعهد، مشارکت جو و مسئولیت پذیر باشد.

کلیدواژه ها:

آموزش ، مهارت شهروندی ، مدارس ، توسعه ، مشارکت اجتماعی