نقش آموزش پرورش در کاهش خشونت و پرورش مهارت های زندگی در دانش آموزان

نظام آموزش و پرورش، به عنوان یکی از مهم ترین نهادهای اجتماعی، نقشی اساسی در شکل دهی به شخصیت، نگرش ها و رفتارهای نسل آینده ایفا می کند. یکی از چالش های جدی مدارس در دهه های اخیر، افزایش رفتارهای خشونت آمیز در میان دانش آموزان و کاهش مهارت های اجتماعی و فردی است که برای زندگی سالم و سازنده در جامعه ضروری اند. این تحقیق با هدف بررسی نقش آموزش و پرورش در کاهش خشونت و پرورش مهارت های زندگی در دانش آموزان انجام گرفته است. روش پژوهش به صورت توصیفی-تحلیلی و با بهره گیری از مطالعات کتابخانه ای و منابع علمی معتبر داخلی و خارجی بوده است.نتایج بررسی ها نشان می دهد که ریشه بسیاری از رفتارهای خشونت آمیز در مدرسه، به فقدان مهارت های پایه ای زندگی مانند همدلی، کنترل خشم، حل مسئله، ارتباط موثر، مدیریت هیجان و پذیرش تفاوت ها بازمی گردد. در این راستا، آموزش و پرورش می تواند با طراحی برنامه های هدفمند درسی و فوق برنامه، به آموزش این مهارت ها از سنین پایین بپردازد. پژوهش ها تاکید می کنند که مدارس مجهز به رویکردهای آموزش مهارت های زندگی، به ویژه در مقاطع ابتدایی و متوسطه اول، شاهد کاهش چشمگیر درگیری ها، زورگویی و پرخاشگری میان دانش آموزان بوده اند.از سوی دیگر، نقش معلمان در الگوسازی رفتاری و پرورش مهارت های زندگی انکارناپذیر است. معلمانی که خود از هوش هیجانی بالا و مهارت های ارتباطی برخوردارند، می توانند در مدیریت کلاس، حل تعارضات، و ایجاد فضای امن و مثبت برای یادگیری بسیار موثر باشند. همچنین خانواده ها و مشارکت آن ها با مدرسه، به ویژه در آموزش غیررسمی و تربیت اجتماعی دانش آموزان، از عوامل تکمیلی در موفقیت این برنامه ها محسوب می شوند.در نهایت، برای تحقق نقش موثر آموزش و پرورش در کاهش خشونت، نیاز به بازنگری در محتوای کتب درسی، توانمندسازی معلمان، طراحی دوره های آموزش خانواده و ایجاد سازوکارهای حمایتی و روان شناختی در مدارس احساس می شود. اگر این نهاد بتواند از نقش صرفا آموزشی فراتر رود و بعد تربیتی و مهارت محور خود را تقویت کند، نه تنها شاهد کاهش خشونت در محیط های آموزشی خواهیم بود، بلکه جامعه ای با نسل هایی مسئول تر، خلاق تر، و سازگارتر با چالش های اجتماعی آینده شکل خواهد گرفت.

کلیدواژه ها:

آموزش و پرورش ، خشونت دانش آموزی ، مهارت های زندگی ، مدارس ، معلم ، تربیت اجتماعی ، کنترل خشم ، هوش هیجانی ، پیشگیری از پرخاشگری.