بررسی نقش مهارت های خودتنظیمی در موفقیت تحصیلی و رفتاری دانش آموزان دوره ابتدایی

در جهان امروز که سرعت تحولات علمی، اجتماعی و فناوری به طرز چشمگیری افزایش یافته است، نظام های آموزشی بیش از پیش نیازمند پرورش دانش آموزانی هستند که علاوه بر توانایی های شناختی، از مهارت های فردی و روانی لازم برای مقابله با چالش های مختلف برخوردار باشند. یکی از مهم ترین و بنیادی ترین این مهارت ها، مهارت «خودتنظیمی» است؛ مفهومی روان شناختی که به توانایی فرد در کنترل و هدایت هیجانات، افکار، رفتارها و انگیزه های خود برای رسیدن به اهداف بلندمدت اشاره دارد. خودتنظیمی نه تنها ابزاری برای موفقیت تحصیلی دانش آموزان محسوب می شود، بلکه نقشی اساسی در بهبود رفتار، تعاملات اجتماعی، سلامت روان و انضباط فردی آنان ایفا می کند. در دوره ابتدایی که به عنوان یکی از حساس ترین و اثرگذارترین مقاطع رشد و آموزش در زندگی دانش آموزان شناخته می شود، نقش خودتنظیمی دوچندان اهمیت می یابد. در این دوره، کودکان برای نخستین بار با مفاهیمی چون مسئولیت پذیری، برنامه ریزی، تمرکز، پشتکار و نظم مواجه می شوند. توانایی در مدیریت رفتارهای آنی، کنترل هیجانات منفی مانند خشم و ناامیدی، تمرکز بر وظایف محوله و تلاش مداوم برای دستیابی به اهداف آموزشی، همه از مظاهر کاربرد مهارت های خودتنظیمی در محیط مدرسه هستند. ازاین رو، توسعه این مهارت ها در کودکان ابتدایی، نه تنها به افزایش عملکرد درسی و ارتقای نمرات آن ها منجر می شود، بلکه کاهش رفتارهای پرخطر، بهبود روابط با همسالان و معلمان و رشد شخصیتی را نیز به دنبال دارد. در این پژوهش که به شیوه مروری و با مطالعه کتابخانه ای و مراجعه به مقاله ها و تحقیق های چاپ شده و مطالب دیجیتالی گرد آوری شده است و سعی بر آن شده که به بررسی نقش مهارت های خودتنظیمی در موفقیت تحصیلی و رفتاری دانش آموزان دوره ابتدایی شود. نتایج به دست آمده حاکی از آن است که دانش آموزانی که قادرند رفتارهای خود را در راستای اهداف تحصیلی هدایت کنند، در آزمون ها بهتر عمل می کنند، زمان خود را به درستی مدیریت می نمایند، انگیزه بیشتری برای یادگیری دارند و کمتر دچار مشکلات رفتاری می شوند.

کلیدواژه ها:

خودتنظیمی ، موفقیت تحصیلی ، رفتار ، دانش آموزان ، مدرسه