نقش آموزش های سلامت محور در برنامه درسی مقطع ابتدایی با تاکید بر ارتقای سواد بهداشتی دوران بارداری: یک مرور نظام مند بین رشته ای

تلفیق آموزش سلامت در برنامه درسی مقطع ابتدایی می تواند نقش بنیادینی در ارتقای سواد بهداشتی نسل آینده ایفا کند. در این میان، تربیت بهداشتی دانش آموزان در زمینه های مرتبط با سلامت بارداری، نه فقط برای دختران بلکه برای تمام کودکان، موجب تقویت آگاهی های فردی، خانوادگی و اجتماعی در آینده خواهد شد. هدف این پژوهش مرور نظام مند مطالعات انجام شده پیرامون جایگاه آموزش سلامت در دوره ابتدایی، با تمرکز ویژه بر مولفه های سواد بهداشتی بارداری و بررسی امکان تلفیق آن در برنامه درسی رسمی مدارس است. برای انجام این مطالعه، منابع علمی در پایگاه های PubMed، ERIC، Scopus، Google Scholar، SID و Magiran در بازه زمانی ۲۰۱۰ تا ۲۰۲۴ با استفاده از کلیدواژه هایی همچون "Health Education", "Primary Curriculum", "Pregnancy Literacy", "Child Health", "Reproductive Education", "Midwifery", "School-based intervention" جستجو شدند. معیار ورود شامل مقالات دارای داده های تجربی، مداخلات آموزشی در مدارس ابتدایی، و مولفه های مرتبط با سواد بارداری بود. یافته های حاصل از ۴۲ مطالعه واجد شرایط، نشان داد که آموزش سلامت محور در دوران ابتدایی، به ویژه از طریق فعالیت های مشارکتی، قصه گویی، بازی و پروژه های بین موضوعی، به شکل معناداری می تواند در ارتقای درک دانش آموزان از مفاهیم بنیادین سلامت باروری، بهداشت زنان، تغذیه دوران بارداری، نقش پدر و مادر، و سلامت نوزادان موثر واقع شود. با این حال، در بسیاری از کشورها، این مولفه ها به طور رسمی در برنامه درسی گنجانده نشده و اغلب با مقاومت فرهنگی یا نبود سیاست گذاری مواجه است. پیشنهاد می شود وزارت آموزش و پرورش با همکاری متخصصان مامایی، پزشکان کودکان و روانشناسان تربیتی، یک الگوی بومی و مرحله بندی شده برای تلفیق آموزش سواد بهداشتی بارداری در سطوح مختلف ابتدایی تدوین نماید. این پژوهش بر اهمیت میان رشتگی آموزش سلامت تاکید دارد و نقش مدارس را به عنوان محور تحول اجتماعی در سواد سلامت آینده کشور برجسته می سازد

کلیدواژه ها:

آموزش سلامت ، برنامه درسی ابتدایی ، سواد بارداری ، آموزش بین رشته ای ، مامایی مدرسه محور