تحلیل و بررسی کاربرد رسانه های اجتماعی در شکل گیری هویت و عزت نفس

رسانه های اجتماعی به عنوان بستری فراگیر در عصر دیجیتال، نقش بی سابق های در شکل دهی به هویت و عزت نفس کاربران به ویژه نسل جوان ایفا می کنند. این پژوهش با روش تحلیلی-توصیفی به بررسی مکانیسم های تاثیرگذاری این پلتفرم ها بر ساختار هویتی و ارزشگذاری شخصی افراد می پردازد. یافته ها نشان می دهد که فضای مجازی از طریق سه کانال اصلی ۱) مقایسه اجتماعی ۲) بازخوردهای آنلاین ۳) خودابرازی کنترل شده، بر درک افراد از خود تاثیر می گذارد.مطالعات نشان می دهند کاربران در مواجهه با محتوای آرمان گرایانه شبکه های اجتماعی، به ویژه در پلتفرم های تصویرمحور مانند اینستاگرام، مستعد ایجاد "خودآرمانی" غیرواقع بینانه هستند. این پدیده در بلندمدت می تواند منجر به شکاف هویتی و کاهش رضایت از خود شود. از سوی دیگر، پژوهش ها حاکی از آن است که استفاده فعالانه (در مقابل مصرف منفعلانه) از رسانه های اجتماعی با عزت نفس بالاتر مرتبط است.تحلیل داده های میدانی نشان می دهد متغیرهای واسطه ای متعددی در این رابطه تاثیرگذارند، از جمله: مدت زمان استفاده، انگیزه کاربران (جستجوی اطلاعات در مقابل پذیرش اجتماعی) و میزان واقع نمایی محتوای مصرفی. نکته حائز اهمیت، تفاوت های جنسیتی در تاثیرپذیری است، به طوری که زنان جوان به طور معناداری بیشتر تحت تاثیر استانداردهای زیبایی منتشرشده در این فضا قرار می گیرند.در حوزه هویت یابی، شبکه های اجتماعی از یک سو فرصت های بی سابقه ای برای کشف و ابراز خود فراهم می کنند و از سوی دیگر ممکن است منجر به پراکندگی هویتی شوند. پژوهش های کیفی نشان می دهد نوجوانان در این فضا اغلب با تناقض میان "خود واقعی" و "خود مجازی" دست به گریبانند.در مجموع، یافته ها بر ضرورت توسعه سواد رسانه ای، طراحی مداخلات روان شناختی هدفمند و مسئولیت پذیری پلتفرم ها در قبال محتوای منتشرشده تاکید می کنند. این پژوهش لزوم بازتعریف راهبردهای آموزشی و تربیتی در عصر دیجیتال را مورد تاکید قرار می دهد.

کلیدواژه ها:

رسانه های اجتماعی ، شکل گیری هویت ، عزت نفس ، مقایسه اجتماعی ، خودپنداره ، نوجوانی