تاثیرفرهنگ و اجتماع بر رفتار دانش آموزان

فرایند رشد و شکل گیری رفتار دانش آموزان همواره تحت تاثیر مجموعه ای پیچیده و درهم تنیده از عوامل فرهنگی و اجتماعی قرار دارد. شناخت نقش و تاثیر این عوامل، برای معلمان، والدین و سیاست گذاران آموزشی، از اهمیت بالایی برخوردار است. فرهنگ هر جامعه، که شامل مجموعه ای از ارزش ها، باورها، هنجارها و الگوهای رفتاری مشترک است، می تواند نگرش ، تصمیمات و تعاملات روزمره دانش آموزان را هدایت کند. اجتماع، اعم از خانواده، گروه همسالان، مدرسه و محیط پیرامونی دانش آموز، بستری برای انتقال و درونی سازی این ارزش ها فراهم می کند. پژوهش های متعدد نشان داده اند که خانواده به عنوان نخستین و اصلی ترین نهاد اجتماعی، نقش کلیدی در پایه ریزی شخصیت و رفتار کودکان ایفا می کند و الگوهای تربیتی آن می تواند اثرات بلندمدتی بر تعاملات اجتماعی دانش آموزان داشته باشد. مدرسه نیز با فراهم کردن فرصت تعامل با معلمان و همسالان، بستر اجتماعی مهمی برای کسب تجارب جدید، پذیرش ارزش های جمعی و تقویت مهارت های اجتماعی محسوب می شود. علاوه بر این، تاثیر روزافزون رسانه های جمعی و فناوری های نوین، باعث می شود که دانش آموزان با فرهنگ ها و الگوهای متنوع تری مواجه شوند که گاه با ارزش ها و هنجارهای بومی متفاوت یا حتی متعارض اند. به همین دلیل، تفاوت های فرهنگی میان مناطق مختلف جغرافیایی، طبقات اجتماعی-اقتصادی و حتی گروه های قومی، به رفتارهای متفاوت و طیفی از سبک های ارتباطی میان دانش آموزان منجر می شود.در این مقاله با بررسی دقیق تر موضوعاتی همچون مفهوم فرهنگ و اجتماع، نقش خانواده و مدرسه، تاثیر فناوری و رسانه، تفاوت های قومی و منطقه ای، و طبقه اقتصادی-اجتماعی بر رفتار دانش آموزان پرداخته ایم و در پایان راهکارهایی برای تقویت هویت فرهنگی مثبت و ارتقای رفتار اجتماعی سالم در دانش آموزان ارائه شده است. تحلیل یافته ها نشان می دهد که برای تربیت نسلی توانمند، متعادل و برخوردار از مهارت های اجتماعی مطلوب، توجه یکپارچه به عناصر فرهنگی-اجتماعی و سیاست گذاری آموزشی متناسب با شرایط بومی و ملی کشور ضروری است.

کلیدواژه ها:

فرهنگ ، اجتماع ، رفتار دانش آموزان ، خانواده ، مدرسه ، رسانه ، فناوری های نوین ، تفاوت های فرهنگی ، طبقه اجتماعی ، هویت فرهنگی ، اجتماعی شدن