بررسی عوامل موثر برگرایش به فرزندآوری در ایران

ازدواج و تشکیل خانواده در تمام فرهنگ ها و جوامع موضوعی پسندیده و مورد توافق جمعی است. به تبع ازدواج، تولید مثل و زاد و ولد و خانواده جدید تشکیل می شود. لذا می توان گفت گرایش به فرزندآوری به نوعی گرایش به بقاء و ادامه زندگی اجتماعی است. در سالیان اخیر، تاخیر در ازدواج و کاهش موالید به تزلزل نظام خانواده و کاهش جمعیت منجر شده است و بیم آن می رود در نهایت موجب بحران انسانی شود. لذا تمامی جوامع و از جمله ایران به نوعی سیاست های تنظیم خانواده را در برنامه های خود لحاظ می کنند تا جامعه دچار بحران های جمعیتی نشود. این تحقیق با هدف سنجش گرایش زنان ایرانی به فرزندآوری به روش پیمایشی و با ابزار پرسشنامه محقق ساخته در جامعه ی آماری منطقه ی ۱۰ شهر تهران و با نمونه ای ۳۰۰ نفری به اجرا درآمده است. نتایج بدست آمده نشان می دهد میزان گرایش به فرزندآوری در مقیاس کل که با ۲۹ شاخص سنجش شده با میانگین ۴۹/۳ از متوسط بالاتر است. از مجموع ۸ عامل فرهنگی سنجیده شده بالاترین میزان تاثیر فرهنگ در گرایش به فرزندآوری با میانگین ۱۷/۱ و میانگین رتبه ۴۳/۵ مربوط به عامل توصیه ها و سفارش بزرگان دینی و مذهبی است. از مجموع ۱۱ عامل اقتصادی سنجیده شده بالاترین میزان تاثیر اقتصاد در گرایش به فرزندآوری با میانگین ۰۳/۱ و میانگین رتبه ۷۲/۶ مربوط به عامل شغل و درآمد همسر است. از مجموع ۱۱ عامل اجتماعی سنجیده شده بالاترین میزان تاثیر در گرایش به فرزندآوری با میانگین ۸۸/۰ و میانگین رتبه ۸۱/۶ مربوط به عامل گروه زنان فامیل و چشم و هم چشمی با آنان و همچنین سیاست های حمایتی و مشوق های دولت در حمایت از مادران جدید است. مهمترین راهبردهای افزایش گرایش به فرزندآوری عبارتند از ایجاد نظام بیمه برای مادران فرزندآور جدید و حمایت های بیمه ای، تامین مسکن و سرپناه مناسب برای مادران صاحب فرزند جدید، مشوق های اقتصادی و حمایت مالی از مادران صاحب فرزند. بنابراین عوامل مختلفی در گرایش به فرزندآوری نقش دارند.

کلیدواژه ها:

گرایش ، فرزندآوری ، زن ، خانواده