بازنگری به مفهوم اختلال وسواس در دانش آموزان

اختلال وسواس فکری-عملی (OCD) یکی از رایج ترین اختلالات اضطرابی در کودکان و نوجوانان است که با افکار مزاحم، تکرارشونده و اعمال اجباری برای کاهش اضطراب همراه می شود. این اختلال می تواند عملکرد تحصیلی، اجتماعی و هیجانی دانش آموزان را به شدت مختل کند. هدف این مقاله مروری، تحلیل جامع مفهومی، بالینی و آموزشی اختلال وسواس در میان دانش آموزان، با تمرکز بر نشانه شناسی، عوامل خطر، پیامدها و مداخلات درمانی موثر است. مطالعات نشان می دهند که شیوع OCD در جمعیت دانش آموزی بین ۱ تا ۳ درصد متغیر است و اغلب در سنین مدرسه شروع می شود. عوامل زیستی مانند عدم تعادل نوروترانسمیترهایی چون سروتونین، عوامل ژنتیکی، و متغیرهای محیطی از جمله تربیت سخت گیرانه و رویدادهای تنش زا در بروز این اختلال موثر شناخته شده اند. به علاوه، نشانه های وسواس ممکن است در زمینه های مدرسه ای به صورت وسواس در نوشتن، پاک نویسی افراطی، اجتناب از لمس اشیا، یا انجام آیین های ذهنی برای کاهش اضطراب ظاهر شود که به افت عملکرد تحصیلی و روابط اجتماعی منجر می گردد. شناسایی زودهنگام و مداخلات چندبعدی، از جمله درمان شناختی-رفتاری (CBT)، درمان دارویی (مانند SSRIها) و همکاری خانواده، مدرسه و درمانگران در روند درمان، تاثیر چشمگیری در کاهش نشانه ها و بهبود کیفیت زندگی دانش آموزان دارد. این مقاله با بررسی یافته های مطالعات اخیر، نیاز به آموزش معلمان و مشاوران برای تشخیص زودهنگام و حمایت مناسب از دانش آموزان مبتلا به وسواس را برجسته می سازد. همچنین بر لزوم توسعه برنامه های مدرسه محور در جهت کاهش برچسب زنی و افزایش آگاهی هم سالان تاکید می شود.

کلیدواژه ها:

اختلال وسواس فکری-عملی ، دانش آموزان ، نشانه شناسی ، درمان شناختی-رفتاری